Choć piętak lancetowaty nie jest jeszcze powszechnie znany w polskich ogrodach, jego atuty trudno przeoczyć. Kwitnie długo i obficie, przyciąga motyle, a jego gwiazdkowate kwiaty wyglądają jak z bajki. Do tego nie grymasi jak hortensja i świetnie rośnie w donicach.
Co to jest piętak lancetowaty?
Piętak lancetowaty (Pentas lanceolata) to bylina pochodząca z Afryki Subsaharyjskiej i Arabii. Należy do rodziny marzanowatych (Rubiaceae). W uprawie ogrodowej pełni głównie funkcję rośliny ozdobnej o wyjątkowo długim okresie kwitnienia.
Dorasta do 30–60 cm wysokości, tworząc zwarte kępy o gęstym ulistnieniu. Liście są lancetowate, ciemnozielone i delikatnie owłosione. To jednak kwiaty grają tu główną rolę – drobne, pięciopłatkowe, przypominające gwiazdy, zebrane w kuliste lub półkuliste baldachogrona o średnicy do 15 cm. Ich barwy – od bieli, przez róż i czerwień, po purpurę i amarant – potrafią rozświetlić każdą rabatę.
Gdzie i jak uprawiać piętaka?
Stanowisko i gleba - tropikalne pochodzenie oznacza jedno: słońce to podstawa. Im więcej światła, tym intensywniejsze i dłuższe kwitnienie. Najlepiej rośnie na stanowiskach ciepłych, osłoniętych od wiatru, na glebach żyznych, przepuszczalnych i stale lekko wilgotnych. Dobrym wyborem będzie ziemia ogrodowa z dodatkiem kompostu lub torfu.
Nawożenie – by utrzymać energiczne kwitnienie, regularne nawożenie jest kluczowe. Co 10–14 dni zalecane jest stosowanie płynnego nawozu do roślin kwitnących. Warto unikać nawozów azotowych – zbyt bujny wzrost może ograniczyć kwitnienie.
Podlewanie – roślina nie znosi przesuszenia, ale jeszcze gorzej znosi zalanie. Ziemia powinna być wilgotna, ale nie mokra. W upalne dni podlewaj ją codziennie rano lub wieczorem – zwłaszcza w donicach.
Czy piętak zimuje w gruncie?
Nie – to roślina ciepłolubna, całkowicie nieodporna na mróz. Gdy temperatura spada poniżej 10°C, zaczyna zamierać. Dlatego w Polsce uprawia się ją najczęściej jako roślinę jednoroczną, choć nic nie stoi na przeszkodzie, by przenieść ją jesienią do jasnego pomieszczenia i zimować w temperaturze ok. 12–15°C.
Jak pielęgnować piętaka latem?
Przycinanie i usuwanie przekwitłych kwiatów – regularne usuwanie przekwitłych baldachogron znacząco przedłuża okres kwitnienia. Dzięki temu roślina nie traci energii na zawiązywanie nasion, tylko wytwarza nowe kwiaty. Nie wymaga cięcia formującego.
Ochrona przed chorobami i szkodnikami – piętak uchodzi za roślinę odporną, choć w warunkach zbyt dużej wilgotności może paść ofiarą mączniaka prawdziwego. W donicach uprawianych w mieszkaniach może być atakowany przez przędziorki lub wciornastki. W razie potrzeby można zastosować środki biologiczne lub roztwory na bazie oleju neem.
Gdzie sadzić piętaka? Zastosowanie w ogrodzie i na balkonie
Piętak świetnie sprawdza się jako element kolorystyczny na rabatach – może być sadzony w grupach jednogatunkowych lub w kompozycjach z celozją, szałwią błyszczącą, sanwitalią czy gazanią.
Dzięki kompaktowemu pokrojowi doskonale rośnie również w donicach i skrzyniach balkonowych. Można go umieszczać na tarasach, balkonach, przy wejściach do domu czy w oranżeriach. Kwiaty przyciągają zapylacze, co czyni go cennym składnikiem ogrodów przyjaznych owadom.
Dlaczego warto posadzić piętaka?
- Kwitnie nieprzerwanie od czerwca do października.
- Wymaga niewiele – słońce, woda i odrobina nawozu wystarczą.
- Nadaje się do ogrodów, na balkony i do oranżerii.
- Można go zimować w jasnym pomieszczeniu.
- Przyciąga motyle i zwiększa bioróżnorodność
- Jest mniej wymagający niż hortensje, ale równie efektowny.
Czytaj też:
Ma śliczne kwiatki i odstrasza ślimaki. Koniecznie posadź tę roślinę w ogrodzie!Czytaj też:
Ma kwiaty jak gwiazdy i odstrasza ślimaki. Posadź ją tam, gdzie żerują szkodniki