Masz taką deskę do krojenia? Wyrzuć ją natychmiast, zwłaszcza, jeśli jesz dużo marchewki!
Plastikowe deski do krojenia stały się bardzo popularne, bo łatwiej utrzymać je w czystości, nie wchłaniają wilgoci (razem z bakteriami) i nie wypaczają się. I to prawda – niechłonną i nieporowatą powierzchnię łatwiej umyć. Ale jest z nimi inny problem – podczas używania uwalniają mikroplastik, który dostaje się jedzenia, jego drobiny unoszą się też w powietrzu, więc go po prostu wdychamy. Jak dużo? To zależy od rodzaju tworzywa sztucznego, intensywności używania oraz siły nacisku podczas krojenia.
Mikroplastik – co to takiego?
Mikroplastik to, według klasyfikacji Europejskiej Agencji Chemikaliów, cząsteczki tworzyw sztucznych mniejsze niż 5 mm. Są to więc drobinki, ale ale widoczne gołym okiem i wyczuwalne pod palcami (w przeciwieństwie do nanoplastiku, którego cząsteczki są mniejsze niż 1 mikrometr lub 1000 nm i nie można ich zobaczyć bez urządzenia powiększającego). Przeczytaj też: Przybory kuchenne, które zatruwają jedzenie? Sprawdź, czy masz je w kuchni!
Plastikowe deski do krojenia – dlaczego są niebezpieczne?
W niedawnym badaniu (maj 2023 roku) naukowcy z University of North Dakota w USA zbadali zanieczyszczenie mikroplastikiem uwalniane podczas siekania warzyw na deskach do krojenia wykonanych z polipropylenu i polietylenu.
Naukowcy oszacowali, że jedno cięcie może uwolnić do 1114 cząsteczek mikroplastiku – to około 15 mg. Oznaczałoby to, że w ciągu roku przeciętna osoba spożywa około 50 g mikroplastiku!
Badania przytaczane przez BBC Science Focus wykazały, że mikroplastik może przedostać się do tętnic, potencjalnie powodując znacznie wyższe ryzyko zawałów serca i udarów. Może również powodować uszkodzenia DNA, stres oksydacyjny i zwiększony stan zapalny, co zwiększa ryzyko chorób takich jak rak i choroby autoimmunologiczne. Zobacz również: Chlor plus ocet to trująca mieszanka! Jakich środków czystości nie wolno łączyć?
Kroisz marchewkę na plastikowej desce? To niebezpieczne!
Inny zespół naukowców wykazał, że ilość mikroplastiku uwalnianego z desek do krojenia zależy zarówno od rodzaju tworzywa, jak i siły nacisku stosowanej przy krojeniu. W skrócie – im twardsze produkty, tym więcej plastiku powstaje. Najgorsza, ich zdaniem, jest pod tym względem marchewka (badania opublikowano na łamach „Environmental Science & Technology” w 2023 roku). A co z rodzajem tworzywa?
- Deska wykonana z polipropylenu „rozsiewa” więcej drobin plastiku. Polipropylen ma oznaczenie 5, czasem dodaje się skrót PP.
- Deska do krojenia wykonana z polietylenu jest nieco bezpieczniejsza. Polietylen oznacza się cyframi 2 (gdy materiał jest wyższej gęstości, możecie się też spotkać z oznaczeniem HDPE) lub 4 (kiedy tworzywo ma niższą gęstość – LDPE).
Różnice są jednak niewielkie, więc jeśli chcecie uniknąć zjadania plastiku na kanapce czy w zupie, lepiej zupełnie zrezygnować z tego rodzaju desek do krojenia. Powrót do drewnianych akcesoriów kuchennych, nawet jeśli wymagają większej troski, jest zdecydowanie bezpieczniejszy.