Masz to drzewo w ogrodzie? Lepiej się go pozbądź – może kosztować cię fortunę
Bożodrzew gruczołowaty to jedno z najbardziej inwazyjnych drzew w Polsce, które zagraża zarówno ekosystemom, jak i infrastrukturze, może na przykład rozsadzić chodnik lub fundamenty. Jego uprawa jest zakazana, a za utrzymywanie go na posesji mogą grozić konsekwencje prawne. Dlaczego jest tak groźny i jak skutecznie się go pozbyć z ogrodu?
Bożodrzew gruczołowaty – dlaczego jest zakazany?
Bożodrzew gruczołowaty (Ailanthus altissima), znany również jako ajlant wyniosły, pochodzi z Azji, gdzie naturalnie występuje w Chinach i Wietnamie, jest tam też uprawiany. Jego wprowadzenie do Europy miało na celu wykorzystanie go jako drzewa ozdobnego i odpornego na trudne warunki miejskie. Niestety, okazało się, że jego ekspansywność stanowi poważne zagrożenie dla rodzimej flory i fauny. W Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego został posadzony w 1820 roku i do dziś przysparza sporo problemów.
Jest to gatunek inwazyjny, który bardzo szybko się rozprzestrzenia i wypiera rodzime rośliny. Jego system korzeniowy jest niezwykle agresywny – potrafi uszkadzać infrastrukturę, takie jak fundamenty budynków, chodniki czy sieci wodociągowe. Co więcej, bożodrzew wydziela substancje allelopatyczne, które hamują wzrost innych roślin w jego otoczeniu.
Czy za posiadanie bożodrzewu można otrzymać karę?
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014, bożodrzew gruczołowaty znajduje się na liście gatunków inwazyjnych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej. Oznacza to, że jego uprawa, sprzedaż, rozmnażanie oraz celowe wprowadzanie do środowiska są zakazane.
W Polsce regulacje dotyczące gatunków inwazyjnych określa ustawa o ochronie przyrody oraz jej akty wykonawcze. Za nieprzestrzeganie zakazu grożą sankcje administracyjne, w tym nakaz usunięcia drzewa na własny koszt. W przypadku celowego rozmnażania lub sprzedaży bożodrzewu, odpowiednie służby, np. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ), mogą nałożyć karę grzywny, a nawet skierować sprawę do sądu. Przeczytaj też: Jesteś działkowcem? Sprawdź, czego nie wolno sadzić w ogródku działkowym ROD.
Jak wygląda bożodrzew gruczołowaty?
Bożodrzew to drzewo liściaste, które może osiągnąć nawet 30 metrów wysokości. Jego charakterystyczne cechy to:
- Gładka, jasnobrązowa kora z podłużnymi prążkami,
- Długie, pierzasto złożone liście (do 60 cm), składające się z licznych listków,
- Intensywny, nieprzyjemny zapach wydzielany przez kwiaty i liście,
- Owoc w formie skrzydlaka, który dojrzewając, zmienia kolor na czerwony.
Jest to drzewo bardzo odporne na trudne warunki atmosferyczne, w tym suszę, zanieczyszczenia powietrza i ubogie gleby. Niestety, właśnie te cechy sprawiają, że jego usunięcie jest wyjątkowo trudne. Przeczytaj też: Korzeniami rozwali nawet chodnik – ta inwazyjna roślina jest w Polsce zabroniona.
Jak skutecznie usunąć bożodrzew z posesji?
Bożodrzew bardzo szybko się regeneruje – proste ścięcie drzewa nie wystarczy, ponieważ natychmiast wypuści liczne odrosty. Walka z nim wymaga zastosowania kilku metod jednocześnie:
- Usuwanie ręczne – młode siewki (poniżej 60 cm) najlepiej wyrwać z korzeniami i dokładnie wyściółkować miejsce, aby zapobiec ich ponownemu wzrostowi.
- Cięcie i stosowanie herbicydów – wyższe pędy należy ściąć, a rany posmarować specjalnym środkiem chemicznym, który zapobiegnie ich odrastaniu.
- Metoda iniekcji herbicydowej – wstrzykiwanie herbicydu bezpośrednio do pnia drzewa jest jedną z najskuteczniejszych metod walki z bożodrzewem.
- Regularne koszenie – odrastające pędy trzeba kosić co miesiąc, aby stopniowo osłabiać drzewo i ograniczyć jego zdolność do rozmnażania.
Usunięcie bożodrzewu wymaga cierpliwości i konsekwencji, ponieważ nawet niewielkie fragmenty korzeni mogą prowadzić do jego odrodzenia.