Zniesie upały, suszę i żar z nieba. Wspaniały krzew na zmiany klimatu

Hibiskus (Hibiscus sp.), znany też jako róża chińska, ketmia czy malwa sudańska, to wyjątkowo dekoracyjny krzew, który zyskuje coraz większą popularność wśród właścicieli ogrodów narażonych na letnie upały i niedobory wody. Dzięki głębokiemu systemowi korzeniowemu i niewielkim wymaganiom, niektóre gatunki hibiskusa świetnie radzą sobie w warunkach suszy – a przy tym obficie kwitną od lipca aż do września.

W artykule przedstawiamy odmiany odporne na suszę, zasady ich pielęgnacji oraz sposoby ochrony przed szkodnikami. Poradnik oparty jest na aktualnej wiedzy botanicznej oraz wymaganiach klimatycznych strefy umiarkowanej.

Który hibiskus przetrwa suszę? Gatunki odporne na trudne warunki

W polskich ogrodach najlepiej sprawdzają się dwie odporne odmiany:

1. Hibiskus syryjski (Hibiscus syriacus)

Pochodzący z Azji krzew o wysokiej tolerancji na brak wody. W naszych warunkach osiąga do 2 metrów wysokości i zachwyca dużymi, dzwonkowatymi kwiatami w kolorach od bieli przez róż aż po fiolet. To gatunek odporny zarówno na suszę, jak i przymrozki (do –20°C), dzięki czemu świetnie nadaje się do ogrodów w całej Polsce.

2. Hibiskus bagienny (Hibiscus moscheutos)

Choć nazwa może mylić, ten gatunek również znosi krótkotrwałe okresy przesuszenia. Jest to bylina o wyjątkowo dużych kwiatach – osiągających nawet 25 cm średnicy. Preferuje gleby żyzne i wilgotne, ale dobrze ukorzeniona roślina poradzi sobie również w gorącym, słonecznym miejscu. Wymaga mniej podlewania niż inne byliny o podobnej wielkości.

Badania opublikowane w Journal of Environmental Horticulture (2021) wykazały, że hibiskusy z silnym systemem korzeniowym i grubymi liśćmi utrzymują równowagę wodną znacznie dłużej niż wiele popularnych krzewów ozdobnych.

Stanowisko i gleba – gdzie sadzić hibiskusa odpornego na suszę?

Aby w pełni wykorzystać potencjał tej rośliny, hibiskus należy sadzić:

• na stanowisku słonecznym, osłoniętym od wiatru,
• w glebie żyznej, próchniczej, o pH lekko kwaśnym lub obojętnym,
• najlepiej wiosną – w maju lub czerwcu.

W okresie letnim warto ściółkować podłoże wokół rośliny korą lub kompostem – to ograniczy parowanie wody i zabezpieczy system korzeniowy.

Jak pielęgnować hibiskus w czasie suszy?

Choć hibiskus potrafi przetrwać niedobory wody, nie oznacza to, że nie wymaga opieki. Aby roślina zachowała dobrą kondycję:

• Podlewaj głęboko, ale rzadko – raz na kilka dni, za to obficie, by woda dotarła do głębszych warstw gleby.
• Nawoź raz w miesiącu nawozem do roślin kwitnących z przewagą potasu i fosforu (NPK 5-10-10).
• Przycinaj wczesną wiosną (marzec–kwiecień), by pobudzić rozkrzewianie i zwiększyć liczbę pąków kwiatowych.
• Zimuj w gruncie – w cieplejszych rejonach kraju nie wymaga osłony, w chłodniejszych warto zabezpieczyć podstawę krzewu korą lub agrowłókniną.

Rozmnażanie hibiskusa – jak łatwo uzyskać nowe rośliny?

Hibiskus łatwo rozmnaża się z sadzonek zielnych pobieranych w maju. Pędy o długości ok. 10 cm ukorzenia się w wilgotnym podłożu torfowo-piaskowym. Proces ukorzeniania można przyspieszyć, przykrywając sadzonki folią i utrzymując temperaturę około 22–24°C.

Uwaga na szkodniki – jak chronić hibiskus bez chemii?

Choć hibiskus odporny jest na wiele chorób, może zostać zaatakowany przez:

• Przędziorki – objawem są żółte plamki i siateczki na liściach. Pomaga oprysk z wyciągu z czosnku lub oleju neem.
• Mszyce – powodują deformacje liści i pąków. Skuteczna jest mieszanka szarego mydła z wodą.
• Wciornastki i miseczniki – warto je monitorować i usuwać ręcznie lub stosować ekologiczne preparaty na bazie olejków roślinnych.

Kwiaty hibiskusa – piękne i lecznicze

Oprócz walorów ozdobnych, hibiskus ma także właściwości prozdrowotne. W szczególności Hibiscus sabdariffa (malwa sudańska) zawiera antocyjany, flawonoidy i kwasy organiczne. Herbaty z hibiskusa:

• obniżają ciśnienie krwi,
• działają przeciwzapalnie,
• wzmacniają odporność,
• wspomagają trawienie.

Według badań opublikowanych w Phytomedicine (2020), ekstrakt z hibiskusa wykazuje także działanie ochronne na wątrobę i układ krążenia.

FAQ – Najczęściej zadawane pytania o hibiskusa

Czy hibiskus ogrodowy przetrwa upały bez podlewania?
Dobrze ukorzenione rośliny, szczególnie odmiany syryjskie, są w stanie przetrwać kilkudniową suszę. W czasie przedłużających się upałów warto je podlewać co kilka dni.

Czy hibiskus może zimować w ogrodzie?
Tak, odmiany ogrodowe (Hibiscus syriacus) są odporne na mróz. W rejonach o mroźnych zimach warto osłonić podstawę krzewu.

Czy hibiskus przyciąga pszczoły i motyle?
Tak, kwiaty hibiskusa są miododajne i bardzo chętnie odwiedzane przez owady zapylające.

Kiedy przycinać hibiskusa?
Najlepiej wczesną wiosną – w marcu lub kwietniu – przed ruszeniem wegetacji.

Czy hibiskus może rosnąć w donicy na balkonie?
Tak, szczególnie odmiana bagienna. Wymaga jednak dużej donicy i regularnego nawożenia.