Trzymasz w domu WD-40? Sprawdź, do czego jeszcze możesz go użyć – nie tylko smaruje i chroni
Choć jego charakterystyczna niebiesko-żółta puszka znajduje się w niemal każdej skrzynce z narzędziami, WD-40 nie bez powodu coraz częściej gości również w szafkach z domowymi środkami czystości. To nie tylko środek do odblokowywania zawiasów i ochrona przed korozją. Jego wyjątkowy skład i właściwości fizykochemiczne czynią z niego skuteczny, wielozadaniowy preparat również w domowych porządkach.
Co oznacza WD-40 i co zawiera?
Nazwa WD-40 to skrót od angielskiego Water Displacement – 40th formula, czyli „wyparcie wody – formuła nr 40”. To właśnie czterdziesta próba chemików w 1953 roku doprowadziła do stworzenia skutecznego środka, który pierwotnie miał przeciwdziałać korozji na elementach rakiet balistycznych.
Formuła WD-40 jest zastrzeżona, jednak według dokumentacji dostępnej m.in. w amerykańskiej agencji EPA (Environmental Protection Agency), produkt zawiera:
- spirytus mineralny (solvent na bazie ropy naftowej),
- lekkie oleje smarujące,
- dwutlenek węgla (LPG jako propelent),
- środki hydrofobowe zapobiegające osadzaniu się wody.
To unikalne połączenie umożliwia jednoczesne smarowanie, czyszczenie, zabezpieczanie oraz ochronę przed wilgocią i utlenianiem.
Jak działa WD-40? Mechanizm z punktu widzenia chemii
Sekret działania WD-40 tkwi w niskim napięciu powierzchniowym oraz właściwościach hydrofobowych. Po rozpyleniu rozpuszczalnik penetruje nawet mikroskopijne szczeliny, wypierając wodę i zanieczyszczenia, a oleista frakcja pozostawia cienką warstwę ochronną. Efekt? Oczyszczenie, wygładzenie i zabezpieczenie powierzchni bez konieczności szorowania czy stosowania silnych detergentów.
Nietypowe, a skuteczne domowe zastosowania WD-40
W warunkach domowych WD-40 znajduje wiele zaskakujących, lecz potwierdzonych skutecznością zastosowań:
- Usuwanie śladów po naklejkach, taśmach, żywicach – dzięki rozpuszczalnikom organicznym produkt skutecznie rozpuszcza kleje i substancje żywiczne.
- Czyszczenie fug i stali nierdzewnej – lekko natłuszczona powierzchnia jest odporna na nowe osady i wygląda jak po polerowaniu.
- Zabezpieczenie luster przed parowaniem – cienka warstwa hydrofobowa zapobiega kondensacji pary wodnej.
- Wyczyszczenie zardzewiałych elementów łazienkowych – WD-40 nie tylko usuwa rdzę, ale też opóźnia jej ponowne pojawienie się.
- Zmiękczanie skóry i konserwacja zamków – świetnie sprawdza się do pielęgnacji butów, kurtek, a nawet mebli skórzanych.
Czy WD-40 to środek ekologiczny i bezpieczny?
Z perspektywy chemika – i użytkownika – należy zachować zdrowy rozsądek. WD-40 nie zawiera silnych toksyn, a zastosowanie CO₂ jako propelentu obniża jego palność. Nie jest jednak produktem biodegradowalnym i nie powinien trafiać bezpośrednio do kanalizacji ani być stosowany na dużą skalę w środowisku naturalnym. W przypadku kontaktu z żywnością czy tkaninami mającymi kontakt ze skórą, należy go dokładnie usunąć.
Zgodnie z kartą charakterystyki (SDS – Safety Data Sheet), produkt nie wykazuje działania rakotwórczego, ale może podrażniać skórę i oczy. W domowych zastosowaniach powinien być używany z umiarem i przy dobrej wentylacji.
Czy warto mieć WD-40 w domu?
Zdecydowanie tak – ale z głową. WD-40 to preparat, który może zastąpić wiele osobnych produktów: od środka do konserwacji zawiasów, przez środek czyszczący, aż po preparat zabezpieczający przed wilgocią. Warto jednak pamiętać, że nie jest to uniwersalny środek do wszystkiego i należy go stosować zgodnie z przeznaczeniem.