Nie pal tym w piecu! Mandaty do 5000 zł, Polacy często zapominają
Wraz ze zbliżającym się sezonem grzewczym powraca temat zakazanych paliw w domowych piecach. Choć wielu Polaków zna podstawowe przepisy, wciąż istnieje grupa opałów – w tym popularny rodzaj drewna – których spalanie jest nielegalne i może zakończyć się wysokim mandatem. Eksperci przypominają, że oprócz ryzyka finansowego, to także kwestia zdrowia i jakości powietrza, którym wszyscy oddychamy.
Za palenie tym drewnem grozi mandat
Polska od lat zmaga się z dramatycznym problemem jakości powietrza. Według Europejskiej Agencji Środowiska stężenia rakotwórczego benzo(a)pirenu przekraczają u nas normy nawet kilkaset razy, a pyły PM2.5 są współodpowiedzialne za około 43 tys. przedwczesnych zgonów rocznie.
Skąd ten problem?
Głównym źródłem zanieczyszczeń jest tak zwana niska emisja, czyli dym z domowych kotłowni i pieców – często starych, nieefektywnych „kopciuchów”. To właśnie one odpowiadają za znaczną część smogu w sezonie grzewczym.
Uchwały antysmogowe – co wolno, a co jest zakazane?
Samorządy wprowadziły lokalne przepisy, które krok po kroku eliminują najbardziej szkodliwe paliwa. Na czarnej liście znalazły się m.in.:
- muły i flotokoncentraty węglowe – odpady węglowe pełne popiołu i metali ciężkich,
- węgiel brunatny – wilgotny, niskokaloryczny i bardzo emisyjny,
- odpady komunalne – plastik, guma, płyty wiórowe, które podczas spalania emitują dioksyny i furany,
- drewno impregnowane, lakierowane lub klejone – np. fragmenty starych mebli czy ram okiennych.
Spalanie takich materiałów grozi nie tylko uszkodzeniem pieca, ale przede wszystkim poważnym zagrożeniem dla zdrowia.
Uwaga na wilgotne drewno – częsty błąd Polaków
Nie wszyscy wiedzą, że także drewno może być nielegalnym opałem. Kluczowa jest jego wilgotność – zgodnie z normą PN-EN ISO 17225-5, do pieców trafiać może tylko drewno o wilgotności poniżej 20%.
Świeżo ścięte drewno ma nawet 60–70% wilgoci. Spalane w piecu powoduje ogromne straty energii (ciepło idzie na odparowanie wody), produkuje sadzę i trujący dym. Co więcej, jego spalanie jest niezgodne z prawem.
Dlatego drewno powinno być sezonowane minimum 1,5–2 lata, przechowywane w przewiewnym miejscu, pod zadaszeniem i bez kontaktu z gruntem.
Mandaty coraz częstsze
Kontrole straży miejskiej i gminnej są coraz powszechniejsze. Przyłapanie na paleniu zakazanym materiałem grozi mandatem do 500 zł, a jeśli sprawa trafi do sądu – nawet do 5000 zł. Wysoka grzywna to jedno, ale realny koszt to zdrowie całych społeczności, które oddychają zanieczyszczonym powietrzem.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jakie materiały są zakazane w piecach?
Muły i flotokoncentraty węglowe, węgiel brunatny, odpady komunalne, plastik, guma oraz drewno impregnowane, lakierowane czy klejone.
Czy można palić świeżym drewnem?
Nie. Wilgotność drewna nie może przekraczać 20%. Mokre drewno spala się źle, produkuje toksyczny dym i jest zakazane.
Jak długo suszyć drewno opałowe?
Zazwyczaj od 18 miesięcy do nawet 3 lat, w zależności od gatunku. Drewno powinno być przechowywane w przewiewnym miejscu pod dachem.
Jakie są kary za palenie nielegalnym opałem?
Mandat do 500 zł, a w przypadku sprawy sądowej – grzywna nawet do 5000 zł.
Dlaczego przepisy antysmogowe są tak restrykcyjne?
Celem jest ograniczenie smogu, poprawa jakości powietrza i ochrona zdrowia mieszkańców – każdego roku tysiące Polaków umiera przedwcześnie z powodu chorób wywołanych smogiem.