Kojarzycie dzwony umarłych, czyli naparstnicę – roślinę o efektownych kwiatach w kształcie dzwonków? Niestety, choć piękna, jest bardzo trująca. Można ją jednak zastąpić inną byliną, która ma zbliżony wygląd, ale nie jest toksyczna ani dla ludzi, ani dla zwierząt domowych. To penstemon (Penstemon), nazywany także wąsatką, języczkiem lub żółwikiem. Warto mieć go w ogrodzie, ponieważ jest odporny na suszę i ataki ślimaków.
Jak wygląda penstemon, czyli wąsatka?
Penstemon to bylina, rzadziej krzak. Obejmuje ponad 250 gatunków, które różnią się od siebie wyglądem. Wspólną cechą są długie łodyżki oblepione kwiatkami w kształcie dzwonków lub kielichów, czasem pyszczków, zwykle mniejszych i subtelniejszych niż u naparstnicy, ale też wielobarwnych – od białych, przez różowe, czerwone, pomarańczowe, purpurowe, fioletowe, aż do błękitnych. Liście wąsatki są nieduże, powcinane lub lancetowate, a sama roślina – w zależności od gatunku – niewielka, np. poduszeczkowaty Penstemon acaulis lub dość duża – niektóre wąsatki osiągają ponad metr wysokości. Penstemony kwitną długo – od późnej wiosny do wczesnej jesieni.
W ogrodach najczęściej uprawiane są:
- Penstemon bródkowy (Penstemon barbatus) o kwiatach od intensywnie różowych po fioletowe, który w zależności od odmiany osiąga 40-80 cm.
- Penstemon kosmaty (Penstemon hirsutus) najczęściej kwitnie na fioletowo z jaśniejszą gardzielą, jest dość niski – ok. 20 cm.
- Penstemon naparstnicowaty (Penstemon digitalis), wbrew nazwie nie jest naparstnicą, nie wykazuje też właściwości toksycznych. Najczęściej kwiaty ma jasne, kremowe lub kremoworóżowe, a liście i łodygi purpurowe. Osiąga wysokość, w zależności od odmiany, 40-90 cm.
Jak uprawiać penstemony? Lubią słońce, nie trzeba ich podlewać!
Penstemony są łatwe w uprawie, trzeba tylko pamiętać, że nie tolerują nadmiaru wilgoci, co – biorąc pod uwagę upały – jest niewątpliwą zaletą. Nie trzeba ich specjalnie podlewać, z wyjątkiem przedłużającej się suszy, a i to oszczędnie. Nic dziwnego, penstemony pochodzą z Meksyku i Kalifornii.
Wąsatki lubią glebę lekką i przepuszczalną (nie tolerują zastoju wody), dobrze gdy jest próchniczna. Najlepsze stanowisko – w pełnym słońcu, choć w półcieniu też dadzą sobie radę. Penstemony dobrze zimują, ale w czasie naprawdę siarczystych mrozów, warto je lekko okryć.
Wąsatki pięknie wyglądają w grupach, a mniejsze świetnie nadają się na obrzeża, ogródki skalne, do obsadzania dekoracyjnych murków, można je też uprawiać w pojemnikach. Doskonale komponują się z trawami ozdobnymi.
Wąsatka, języczek, żółwik, penstemon – roślina odporna na ślimaki
Jak zwał tak zwał, grunt że penstemon to roślina, która skutecznie opiera się atakom ślimaków. Po pierwsze dlatego, że ma twarde i często lekko szorstkie liście, które trudno ugryźć. Po drugie zawiera toksyczne dla ślimaków saponiny podrażniające ich błony śluzowe. Niektóre gatunki penstemonów produkują ochronne woski lub oleje na powierzchni liści, które dodatkowo zniechęcają ślimaki do konsumpcji.
Czytaj też:
Ma ozdobne liście, odstrasza ślimaki, krety i inne ogrodowe szkodniki. Roślina idealna?Czytaj też:
Masz w ogrodzie plagę ślimaków? Zaproś na ucztę ich naturalnych wrogów!