Fiołek afrykański (saintpaulia ionantha) to niegdyś bardzo popularna roślina doniczkowa. Zdobił parapety w mieszkaniach i w licznych zakładach pracy, biurach i urzędach. Odszedł nieco w cień, wyparty inną odmianą fiołka – fiołkiem alpejskim. Dziś fiołka afrykańskiego nie spotyka się już tak często. To wielka szkoda. Warto sobie o nim przypomnieć, bowiem to roślina niewymagająca wiele zachodu. A do tego często i obficie kwitnie, (ma niewielkie kwiaty) co przysparza właścicielom dużo radości i satysfakcji. Co istotne, fiołek afrykański nie jest rośliną toksyczną dla dzieci i zwierząt.
Fiołki afrykańskie, pochodzenie
Fiołek afrykański pochodzi z gór Afryki zwrotnikowej (rośnie na górzystych terenach południowo-wschodniej Afryki). Odkryty został przez barona Waltera von Saint Paul-Illar. On jako pierwszy w wieku XIX sprowadził fiołka z Afryki do Europy. Od jego nazwiska pochodzi łacińska nazwa rośliny – saintpaulia ionantha.
Fiołki afrykańskie mają szrokojajowate lub sercowate, o długości 4-5 cm. Są nieco pomarszczone i gęsto pokryte meszkiem, krótkimi włoskami, dzięki czemu sprawiają wrażenie puchatych. Kwiatki przypominają nieco duże fiołki lub malutkie bratki. Od XIX wieku, kiedy to roślina pojawiła się w Europie, wyhodowanych odmian fiołka afrykańskiego zostało wiele. Fiołki afrykańskie najczęściej występują w kolorze niebieskolila, fioletu, karminowe, różowe, białe, mogą mieć kwiaty podwójne, pełne lub pojedyncze. To jedna z bardziej pracowitych roślin kwitnących. Kwitnie praktycznie przez cały rok, szczególnie obficie latem. Czasem robi sobie przerwę na listopad, grudzień i styczeń.
Kupując roślinę, szczególnie w chłodnych miesiącach, przed wyjściem na dwór trzeba zadbać o dobre zabezpieczenie rośliny, szczelnie ją zawinąć w papier, by nie przemarzła. W kwiaciarni wybieramy roślinę o ciemnozielonych, błyszczących liściach, bez oznak gnicia. Dobrze, jeśli będzie miała liczne pączki. Cętkowane lub zniekształcone liście świadczą o wirusie.
Fiołek afrykański, uprawa roślin kwitnących
Gleba jest istotna w uprawie fiołka afrykańskiego: fiołek afrykański najlepiej rośnie w ziemi liściowej zmieszanej z torfem i piaskiem w proporcjach 2:1:1. Lecz spokojnie poradzi sobie także w gotowej ziemi do roślin kwitnących sprzedawanej w sklepach ogrodniczych. Najlepsze dla fiołków afrykańskich będą doniczki płaskie w kształcie misy (mają płytki system korzeniowy). W takich też afrykański fiołek będzie prezentował się najatrakcyjniej.
Fiołek afrykański, stanowisko
Przez cały rok roślinę należy uprawiać w widnym miejscu, ale w niezbyt nasłonecznionym pomieszczeniu. Najkorzystniejsze będzie dla niego światło rozproszone. Nie lubi, gdy słońce świeci bezpośrednio. Fiołek afrykański nie wymaga upałów, wystarczy, gdy w pokoju będzie panowała temperatura od 16 do 20 stopni Celcjusza.
Fiołek afrykański, podlewanie
Fiołka afrykańskiego trzeba podlewać regularnie, ale niezbyt obficie, najlepiej dwa razy w tygodniu. Niektórzy radzą, by fiołka nie podlewać w tradycyjny sposób, lecz by wlewać wodę do podstawki. Trzeba robić to uważnie, by nie zmoczyć liści. Do podlewania należy używać wody o temperaturze pokojowej. Zbyt zimna spowoduje pojawienie się brunatnych smug na liściach. Nawet krótkotrwałe przesuszenie może spowodować śmierć rośliny. Fiołek afrykański nie toleruje spryskiwania wodą, ale lubi wilgoć. Dobrze mu będzie w kuchni lub w łazience z oknem, wszędzie tam, gdzie jest dużo pary wodnej i nie ma przeciągów.
Fiołek afrykański, przekwitłe kwiaty i doniczka
Podczas uprawy i pielęgnacji fiołka, bardzo istotne jest, by regularnie usuwać zwiędnięte, pokaleczone i złamane liście oraz przekwitłe kwiaty, tak aby w ich miejscu mogły wyrosnąć nowe.
Roślinę przesadzamy do nowej doniczki tylko wówczas, gdy liście zaczynają karłowacieć. Doniczka powinna być tylko nieco większa, bowiem fiołek afrykański lepiej kwitnie, by ma ciasno. Nie używamy środków nabłyszczania liści. A liście raz na jakiś czas odkurzamy miękkim pędzelkiem. Dla fiołków afrykańskich polecany jest nawóz płynny.
Fiołek afrykański, rozmnażanie
Jeśli nie chcemy kupować już dorosłej roślinki, zawsze możemy wyhodować ją samodzielnie. Fiołki afrykańskie możemy otrzymać z nasion. Wysiewa się je w styczniu, nie przykrywa ziemią. Wschodzą po 2 tygodniach, a kwitną już po pół roku. Najpopularniejszym sposobem rozmnażania fiołka afrykańskiego jest rozmnażanie poprzez ukorzenianie sadzonek liściowych.
Sadzonki ukorzenia się na dwa sposoby. W tym celu ucinamy liście z ogonkami i ukorzeniamy je w wilgotnym piasku, wsadzając liść w piasek prawie po nasadę. Ukorzeniają się długo, 4-6 tygodni. Nieco szybciej ukorzenią się w wodzie. W tym celu zanurzamy ogonki liści do połowy ich długości (uważamy, by nie moczyć liści), a na dno naczynia z wodą kładziemy kawałek węgla drzewnego, to zapobiegnie gniciu. Gdy się ukorzenią, należy je wsadzić do doniczek, w których jest piasek z dodatkiem torfu. Otrzymane rośliny zachowają cechy rośliny matecznej. Jeśli mamy już fiołka afrykańskiego w domu i chcemy mieć kolejnego, ale nie zależy nam na innym kolorze, możemy wiosną w trakcie przesadzania rozmnożyć go przez podział rośliny.
Czytaj też:
Kaktusy domowe – uprawa, pielęgnacja, popularne gatunkiCzytaj też:
Kwiaty cięte mogą stać dłużej w wazonie