Zimozielone pnącza do ogrodu i na balkon – jak pielęgnować, aby cieszyły oczy przez cały rok?
Zimozielone pnącza to wyjątkowe rośliny, które sprawiają, że ogród jest kolorowy także wtedy, gdy na zewnątrz zimno i ponuro. Chronią posesję przed wiatrem, a także tworzą naturalną przesłonę przed spojrzeniami ciekawskich. Jakie gatunki wybrać, aby cieszyć się piękną zielenią przez cały rok?
Dlaczego warto mieć w ogrodzie zimozielone pnącza?
Pnącza zimozielone wyróżniają się trwałością, odpornością na zmienne warunki atmosferyczne oraz łatwością uprawy. W przeciwieństwie do pnączy sezonowych, ich liście nie opadają na zimę. Dodatkowo dobrze znoszą przycinanie i mogą być z powodzeniem stosowane jako żywe parawany, idealne do osłaniania altan, pergoli, murów i innych konstrukcji w ogrodzie. Są świetne, jeśli chcesz przedłużyć sezon tarasowy.
Najpopularniejsze gatunki pnączy zimozielonych
Na rynku dostępnych jest kilka popularnych gatunków, które świetnie sprawdzają się w naszej strefie klimatycznej. Jednym z najbardziej znanych jest bluszcz pospolity (Hedera helix), który dobrze toleruje półcień, a nawet pełny cień. Bluszcz pospolity może osiągać wysokość kilku metrów, szybko się rozrasta, a jego gęste liście tworzą szczelną osłonę. Ciekawą opcją jest również trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei), która, dzięki sztywnym pędom i kolorowym liściom, ożywia przestrzeń zarówno na ziemi, jak i na podporach. Bluszcz jest szczególnie cenny jako roślina oczyszczająca powietrze – jego liście pochłaniają pyły oraz zanieczyszczenia. Przeczytaj więcej o roślinach pnących.
Jakie wymagania mają pnącza zimozielone?
Zimozielone pnącza zwykle nie wymagają intensywnego nawożenia, jednak wiosną warto wzbogacić ich podłoże o odpowiednią mieszankę nawozów mineralnych, zawierającą azot, fosfor i potas. Podczas sadzenia zaleca się wybranie odpowiedniego stanowiska – część gatunków, np. bluszcze, lepiej rośnie w miejscach osłoniętych od bezpośredniego światła słonecznego. Ważne jest również zadbanie o drenaż, by rośliny nie stały w wodzie.
Pielęgnacja zimozielonych pnączy – podlewanie, nawożenie i cięcie
Większość pnączy zimozielonych jest dość odporna na suszę, jednak młode rośliny warto regularnie podlewać, zwłaszcza latem. W sezonie wegetacyjnym dobrze jest zasilać je nawozami o zrównoważonym składzie. Pnącza znoszą cięcie, co pozwala na formowanie kształtu rośliny i kontrolowanie jej wzrostu, co bywa konieczne, ponieważ pnącza potrafią stworzyć szczelną zasłonę, zabierając światło innym roślinom. Bluszcze można sadzić w ogrodzie zarówno wiosną, jak i jesienią. Przeczytaj: Bluszcz – piękny, ale ekspansywny! Jak go okiełznać w ogrodzie?
Pielęgnacja pnączy w sezonie zimowym – o czym pamiętać?
Podlewanie jest kluczowe, zwłaszcza przed nadejściem mrozów. Regularne dostarczanie wody w okresie suchych jesieni przygotuje pnącza na zimę. Rośliny te warto również chronić przed nadmiernym przesuszeniem, stosując warstwę ściółki, która zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z gleby.
Czy pnącza zimozielone puszczone po ścianie domu niszczą mur?
Pnącza zimozielone mogą mieć różny wpływ na ściany domu w zależności od gatunku i stanu ścian. Bluszcz pospolity (Hedera helix) to jedno z najczęściej stosowanych pnączy, które rośnie bez problemu na murach, ponieważ ma korzenie czepne pozwalające przyczepić się do ścian. Jednakże, istnieje kilka kwestii, o których warto pamiętać:
Potencjalne problemy z pnączami przy ścianach
- Wnikanie korzeni czepnych – korzenie czepne mogą wnikać w szczeliny, a w przypadku ścian z drobnymi pęknięciami lub uszkodzeniami mogą te uszkodzenia pogłębiać. Pnącza takie jak bluszcz mogą rozrosnąć się w miejscach o osłabionej strukturze, co z czasem może zwiększyć pęknięcia.
- Zatrzymywanie wilgoci – pnącza tworzą gęstą osłonę, co może ograniczyć cyrkulację powietrza przy ścianie, prowadząc do zatrzymywania wilgoci. W niektórych sytuacjach wilgoć może prowadzić do powstawania grzybów lub pleśni, zwłaszcza na północnych, mniej nasłonecznionych ścianach.
- Zabezpieczenie konstrukcji – jeśli mur jest w dobrym stanie i regularnie konserwowany, a materiał ściany jest odporny na wilgoć (jak cegła pełna, kamień naturalny), wpływ pnączy na mur jest zazwyczaj minimalny. Jednak starsze budynki, zwłaszcza z cegły o porowatej strukturze, mogą być bardziej podatne na uszkodzenia.
Korzyści dla budynku
Warto pamiętać, że zimozielone pnącza mają także pozytywne strony:
- Izolacja termiczna – pnącza mogą redukować wahania temperatury ścian, izolując budynek przed nagrzewaniem latem i ochładzaniem zimą.
- Ochrona przed zanieczyszczeniami i hałasem – gęsta warstwa liści działa jak bariera dla pyłów i hałasu, co może być korzystne w miejskich lokalizacjach.
Pnącza zimozielone na balkon – co warto wiedzieć?
Zimozielone pnącza są świetnym rozwiązaniem także na balkony. Warto jednak pamiętać, że w donicach system korzeniowy roślin jest bardziej narażony na przemarzanie, więc zaleca się zabezpieczenie pojemników agrowłókniną lub osłonięcie ich styropianem.