Do 1 stycznia 2026 roku muszą zniknąć. Za złamanie zakazu grozi 5000 zł grzywny!
Już za kilka miesięcy w całym kraju zacznie obowiązywać całkowity zakaz palenia w tzw. kopciuchach – starych piecach na węgiel i drewno, które nie spełniają norm ekologicznych. Właściciele domów, którzy nie zdążą z wymianą urządzenia, mogą zapłacić nawet 5000 zł grzywny. Sprawdź, w których województwach przepisy wejdą w życie i jak uniknąć mandatu.
Dlaczego kopciuchy odchodzą do historii?
Polska od lat zmaga się z problemem smogu, a największym źródłem zanieczyszczeń są właśnie domowe kotły bez klasy. Takie urządzenia emitują do atmosfery rakotwórcze pyły i gazy.
Władze województw wprowadziły więc uchwały antysmogowe, które mają zmniejszyć emisję i poprawić jakość powietrza.
– Eliminacja kopciuchów to konieczność, nie fanaberia. Stawką jest nasze zdrowie i komfort życia – podkreśla dr inż. Krzysztof Piekarski, ekspert ds. ogrzewania niskoemisyjnego.
Gdzie i od kiedy obowiązuje zakaz?
Od 1 stycznia 2026 roku zakaz używania kopciuchów zacznie obowiązywać m.in. w:
- woj. podkarpackim – całkowity zakaz palenia w piecach bez klasy,
- woj. łódzkim – wszystkie kominki sprzed 2018 roku muszą mieć filtr lub spełniać normę Ecodesign,
- woj. świętokrzyskim – od lipca 2026 r. zakaz obejmie nawet kotły klasy 5 w miejscach z dostępem do gazu lub sieci ciepłowniczej.
W pozostałych regionach, m.in. śląskim, małopolskim, mazowieckim i wielkopolskim, zakaz już obowiązuje lub zostanie rozszerzony do końca 2025 roku.
Do kiedy można używać starego pieca?
- Piece bez klasy (kopciuchy) – w większości województw zakaz od 2024–2025 roku,
- Kotły klasy 3 i 4 – legalne tylko do końca 2027 roku,
- Kotły klasy 5 – można użytkować do końca ich żywotności, maksymalnie do 2030 roku.
Eksperci radzą, by nie czekać – nowoczesne urządzenia grzeją wydajniej i taniej, a zwrot inwestycji przy obecnych dopłatach może nastąpić w kilka sezonów.
Grzywny i kontrole – ile wyniesie kara?
Za palenie w nielegalnym piecu grozi:
- mandat do 500 zł,
- grzywna do 5000 zł, jeśli sprawa trafi do sądu.
Straż miejska może kontrolować domy na podstawie zgłoszeń lub z urzędu. W praktyce mandat można dostać nawet kilka razy, jeśli piec nadal jest używany.
Jak uniknąć kary? Skorzystaj z programu „Czyste Powietrze”
Z pomocą przychodzi rządowy program dopłat, który pokrywa część kosztów wymiany pieca i modernizacji instalacji.
Dofinansowanie (do 136 200 zł) można uzyskać na:
- montaż pompy ciepła lub kotła gazowego,
- wymianę instalacji grzewczej,
- podłączenie do sieci ciepłowniczej,
- ocieplenie budynku i fotowoltaikę.
Wniosek można złożyć online lub w lokalnym punkcie konsultacyjnym.
Im szybciej to zrobisz, tym większa szansa, że zdążysz przed wprowadzeniem zakazu.
Co zamiast kopciucha? Oto najlepsze opcje
- Pompa ciepła – ekologiczna, nowoczesna, często w połączeniu z fotowoltaiką.
- Kocioł gazowy kondensacyjny – wydajny i oszczędny.
- Kocioł na pellet – idealny tam, gdzie nie ma dostępu do gazu.
- Ciepło systemowe – najtańsze rozwiązanie, jeśli budynek znajduje się w zasięgu sieci.
Ostatni dzwonek na wymianę pieca
Firmy instalacyjne już teraz mają pełne grafiki. W wielu regionach terminy realizacji przekraczają 3 miesiące, a po nowym roku może być jeszcze trudniej.
Nie warto czekać – niewymieniony piec to nie tylko mandat, ale też utrata prawa do dotacji.
FAQ: Zakaz kopciuchów od 2026 roku
Kiedy dokładnie wchodzi zakaz?
Od 1 stycznia 2026 roku w woj. podkarpackim i łódzkim, a od lipca 2026 w świętokrzyskim.
Jakie piece będą zabronione?
Wszystkie bezklasowe kotły i piece niezgodne z normą Ecodesign.
Czy kominki też trzeba wymieniać?
Tak – w woj. łódzkim starsze kominki muszą mieć filtr lub certyfikat Ecodesign.
Jakie są kary za nielegalne palenie?
Mandat do 500 zł, grzywna do 5000 zł – i to wielokrotnie, jeśli kontrole wykażą naruszenia.
Czy nadal można dostać dofinansowanie?
Tak – w programie „Czyste Powietrze” można uzyskać do 136 200 zł.