500 zł mandatu za zakręcanie grzejników? Wszystko o pasożytnictwie cieplnym w blokach
Jesienią i zimą dbamy o ciepło w naszych mieszkaniach. Jednak skręcanie grzejników do zera może wydawać się kuszącą oszczędnością. Niestety takie praktyki to tzw. pasożytnictwo cieplne – korzystanie z ciepła sąsiadów kosztem bezpieczeństwa i komfortu budynku. Wyjaśniam, co to jest, jakie niesie skutki i jakie konsekwencje przewiduje prawo w 2025 roku.
Pasożytnictwo cieplne – co to jest?
Pasożytnictwo cieplne w mieszkaniach polega na tym, że lokator świadomie ogranicza ogrzewanie w swoim lokalu, korzystając z ciepła przenikającego z sąsiednich mieszkań lub wspólnej instalacji. Choć może wydawać się, że oszczędzamy w ten sposób pieniądze, rzeczywistość jest bardziej skomplikowana.
Skutki dla budynku i lokatorów
Zakres skutków pasożytnictwa cieplnego obejmuje zarówno techniczne, jak i zdrowotne konsekwencje:
- Wilgoć i pleśń – skręcone grzejniki prowadzą do wychłodzenia ścian i kondensacji pary wodnej, co sprzyja powstawaniu pleśni.
- Degradacja budynku – niska temperatura powoduje spękania tynków i zwiększa ryzyko uszkodzenia instalacji wodno-kanalizacyjnej.
- Wyższe koszty dla wspólnoty – inni mieszkańcy muszą grzać mocniej, aby wyrównać temperaturę, co podnosi całkowite koszty ogrzewania.
Prawo w Polsce w 2025 roku
Zgodnie z nowelizacją przepisów wprowadzoną w 2022 roku, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe mogą ustalać
minimalną temperaturę w lokalach
- Tryb i kara: W przypadku naruszeń najpierw spółdzielnia może podjąć decyzję administracyjną lub skierować sprawę do sądu, który ustala wysokość grzywny.
- Kto może zgłosić: Zarządca budynku, spółdzielnia lub współlokatorzy mogą zgłosić pasożytnictwo cieplne.
- Dokąd zgłaszać: Sprawę kieruje się do zarządu spółdzielni lub wspólnoty, a w przypadku sporów – do sądu cywilnego.
Gdzie uchwały spółdzielni mają znaczenie
Spółdzielnie mogą przyjąć uchwały określające minimalną temperaturę w pomieszczeniach mieszkalnych – np. 20°C w pokojach i kuchni, 24°C w łazienkach. Dzięki temu lokatorzy, którzy skręcają grzejniki, nie unikną kosztów ogrzewania.
Jak chronić siebie i sąsiadów
- Regularnie kontroluj termostaty i termozawory w swoim mieszkaniu.
- Przestrzegaj uchwał spółdzielni dotyczących minimalnej temperatury.
- Jeśli podejrzewasz pasożytnictwo cieplne, zgłoś sprawę do zarządu budynku lub wspólnoty. Zobacz też: Jak ustawić grzejnik, żeby płacić mniej za ogrzewanie?
FAQ – najczęściej zadawane pytania o pasożytnictwo cieplne
Czy skręcanie grzejników do zera jest legalne?
Nie – spółdzielnie i wspólnoty mogą określić minimalną temperaturę w lokalach, a łamanie tego przepisu może skutkować mandatem do 500 zł.
Kto może zgłosić pasożytnictwo cieplne?
Sprawę może zgłosić zarządca budynku, spółdzielnia lub współlokatorzy.
Do jakiej instytucji kierować zgłoszenie?
Zgłoszenie trafia do zarządu spółdzielni lub wspólnoty. W przypadku sporów – do sądu cywilnego.
Jakie konsekwencje techniczne niesie pasożytnictwo cieplne?
Może powodować wilgoć, pleśń, spękania tynków i degradację instalacji.
Czy oszczędzam, gdy korzystam z ciepła sąsiada?
Teoretycznie tak, ale w praktyce inni lokatorzy grzeją mocniej, więc koszty rozkładają się nierównomiernie, a Ty narażasz budynek na uszkodzenia.