Jak usunąć grzyb ze ściany? Skuteczne metody usuwania niebezpiecznych plam

Grzyb brzydko wygląda, to jasne. Ale jest też niebezpieczny dla zdrowia. Zagrzybione ściany powodują bezsenność, bóle głowy, nawracające katar i kaszel, kłopoty z oddychaniem, zapalenie stawów, podrażnienie błon śluzowych, ból mięśni, choroby wątroby i nerek, alergia, astma oraz inne choroby dróg oddechowych i wreszcie nowotwory (grzyby wytwarzają mykotoksyny, które mają działanie rakotwórcze). Na szkodliwe działanie grzybów szczególnie narażone są niemowlęta, osoby o obniżonej odporności i słabego zdrowia, ponieważ grzyby nie tylko wywołują liczne dolegliwości, ale też sprzyjają rozwijaniu się chorób już istniejących.

Pleśń czy grzyb?

Zacznijmy od rozpracowania przeciwnika – pleśń czy grzyb? Choć te pojęcia bywają używane zamiennie (co w sumie jest zrozumiałe, bo pleśń jest rodzajem grzybni), skutki ich działania są inne:

• Grzyb pleśniowy działa powierzchniowo. Powstaje na długotrwale zawilgoconej przegrodzie budowlanej (ścianie lub suficie). Wygląd – brunatny, szary, zielony lub rdzawy wykwit w postaci licznych plamek. Jest łatwiejszy do usunięcia. Nieprzyjemnie pachnie, ale nie tak intensywnie jak grzyb budowlany.
• Grzyb budowlany wnika w ścianę, niszcząc zarówno wierzchnią jej warstwę jak i tynk, a jeśli mu się nie przeszkodzi – potrafi zainfekować także elementy konstrukcyjne. Jak wygląda grzyb? Najczęściej jest czarny, z czasem pojawiają się wypukłe narośle. Przy bliższym przyjrzeniu się (lub po zrobieniu zdjęcia w powiększeniu) można dostrzec wełnistą strukturę z charakterystycznymi niteczkami. Grzyb śmierdzi. Łatwo się przenosi na meble, dywany, zasłony.

Jeśli nie da się na oko stwierdzić, z czym mamy do czynienia, warto zlecić test laboratoryjny (samemu można pobrać próbkę i odwieźć do laboratorium). Oraz zamówić badanie wilgotności ścian i sufitów, a także badanie termowizyjne. To ostatnie w sposób obrazowy przedstawia obszary przechłodzenia ścian, a więc miejsca, w których może rozwijać się pleśń i grzyb.

Czytaj też:
Kochasz starocie, ale nie znosisz zapachu stęchlizny? Podpowiadamy, jak się go pozbyć!

Co robić, gdy pleśń lub grzyb pojawią się na ścianie

Przede wszystkim ustalić przyczyny pojawienia się zmiany. Powody mogą być różne:

• Brak odpowiedniej wentylacji, najczęściej w kuchni i/lub łazience.
• Niedostateczna izolacja budynku, zarówno ścian jak i fundamentów oraz dachu. Albo uszkodzenia izolacji budynku.
• Mostki termiczne, inaczej mostki cieplne. Co to oznacza? Mostki kojarzą się z czymś solidnym (myśli od razu biegną ku mostom i wiaduktom), ale w branży budowlanej mostek to miejsce, w którym dochodzi do nierównomiernego rozłożenia się temperatury, najczęściej na styku materiałów lub elementów budynku, np. ścian i stropu, ścian i stolarki okiennej. Mostki mogą być efektem błędów projektanta, konstruktora lub/i budowlańców, mogą też powstawać w wyniku upływu czasu. W miejscach punktowego wychłodzenia, dochodzi do skraplania się pary wodnej;
• Nieszczelny dach lub strop.
• Zalanie mieszkania w wyniku usterki instalacji, często rozszczelnienie jest niewidoczne, np. w pionie instalacji wodno-kanalizacyjnej. U sąsiada na górze sucho, u nas mokra plama.

Jak usunąć pleśń ze ściany lub sufitu?

Sposób postępowania zależy od przyczyny pojawiania się pleśni oraz jej wielkości. Zacznijmy od sytuacji najłatwiejszej – gdy pleśń jest efektem niedostatecznej lub braku wentylacji oraz chłodu.

• Najpierw należy usunąć z pomieszczenia wszystkie ruchome elementy, zwłaszcza dziecięce zabawki, kosmetyki, naczynia itp. UWAGA – one też mogą być skażone pleśnią, więc należy je dokładnie umyć i wyparzyć. A jeśli mamy wątpliwości – wyrzucić.
• Następny krok to dokładne osuszenie ścian. Najlepiej skorzystać z elektrycznego osuszacza. Nie trzeba go kupować, można na kilka dni wypożyczyć (wypożyczalnie sprzętu elektrycznego i elektromechanicznego są w każdej większej miejscowości).
• Teraz czas na zastosowanie specjalistycznego preparatu pleśniobójczego do samodzielnego stosowania. Takie preparaty dostępne są w marketach budowlanych. Należy bezwzględnie stosować się do instrukcji obsługi! Przede wszystkim zaleceń dotyczących zabezpieczenia otoczenia, odzieży ochronnej, postępowania po zabiegu usuwania pleśni, okresu karencji.
• Po dokładnym usunięciu pleśni, ponownym wysuszeniu pomieszczenia należy ścianę pomalować.
• Na koniec najważniejsze – zainstalowanie wentylacji mechanicznej (wiatrak, najlepiej z czasowym wyłącznikiem), nawiewników ściennych, kratki wentylacyjnej oraz dodatkowego ogrzewania, np. elektrycznego grzejnika w łazience, bardzo się przydaje w sezonie przejściowym, gdy już jest chłodno, ale jeszcze nie ma ogrzewania sieciowego. Wystarczy go włączać raz na jakiś czas – po kąpieli, przy okazji suszenia prania itp. Warto też dodatkowo zaizolować termicznie pomieszczenie lub pomieszczenia, w których był problem z pleśnią, np. dodatkową warstwą wewnętrzną.

Gdy pleśń jest wynikiem wady konstrukcyjnej, usterki dachu lub izolacji fundamentów – wszystkie powyższe kroki należy poprzedzić usunięciem przyczyn powstawania pleśni. Jeśli tego nie zrobimy, problem będzie wracał. A na koniec pamiętać o regularnym wietrzeniu.

Domowe sposoby na pozbycie się pleśni i grzybów

W przypadku niewielkiej pleśni lub grzyba można spróbować metod domowych. Trzeba wyposażyć się w szczotkę o twardym włosiu i miksturę. Jak ją zrobić?

• Ocet spirytusowy – rozcieńczyć w stosunku 4:1 z wodą.
• Soda oczyszczona – zmieszać ją z wodą tak, aby powstała piana i nanieść na plamy. Soda powinna usunąć także nieprzyjemny zapach.
• Sól kuchenna – sól zmieszać z wodą do powstania gęstej pasty, nanieść na plamę. Poczekać aż wchłonie nadmiar wilgoci, szorować, spłukać czystą wodą;
• Olejki eteryczne lawendowy, goździkowy, herbaciany – do niewielkiej ilości wody dodać 30 kropel olejku lawendowego i spryskać plamę;
• Czosnek – wycisnąć główkę czosnku, dodać pół szklanki octu. Przed nałożeniem preparatu na ścianę, natrzeć zagrzybioną ścianę sodą oczyszczoną.

Czy takie sposoby usuwania grzyba i pleśni są skuteczne? W przypadku naprawdę niewielkich zmian i jedynie powierzchniowych uszkodzeń mogą zadziałać, zwłaszcza w przypadku pleśni. Z grzybem to loteria. Po wyczyszczeniu ściany domowymi sposobami należy obserwować miejsce, które było zagrzybione. Jeśli grzyb wróci (a jeśli przeżył, to wróci szybko), należy sięgnąć po specjalistyczne preparaty chemiczne.

Grzyb na suficie – rozwinięta forma pleśni

Grzyby są o wiele trudniejsze do usunięcia od pleśni, robią też znacznie większe spustoszenie w mieszkaniu. Tak jak pleśń, potrzebują chłodu i wilgoci. Bez zarodników grzyb się nie rozwinie – to pocieszająca wiadomość. Mniej optymistyczna jest taka, że zarodniki są wszędzie – unoszą się w powietrzu, można je przynieść na butach, odzieży. Bardzo powszechne jest „zakażenie” domowego środowiska grzybnią, która rozwijała się w drewnie na opał. Chrust z lasu też nie jest bezpieczny. Grzyb, gdy raz się zadomowi, szybko się rozrasta, wnika w strukturę tynku, niszczy duże powierzchnie, także elementy konstrukcyjne. Skuteczne usunięcie grzyba ze ściany wymaga szybkości i konsekwencji w działaniu.

Na początku grzyb może wyglądać podobnie do stosunkowo łatwej w obsłudze pleśni, czyli przyjmować kształt burych lub brudnożółtych zacieków. Dlatego tak ważna jest diagnoza, o której było na początku tekstu. Potem grzyb zmienia się, plamy ciemnieją i rozrastają się, pojawiają się purchle i zgrubienia. Co robić?

Zagrzybiona ściana – jak ją oczyścić?

Postępujemy tak samo jak w przypadku pleśni, czyli badamy przyczynę powstawania wilgoci i ją usuwamy. Suszymy ściany i powietrze, zabezpieczamy pomieszczenie itd. Ale tu podobieństwa się kończą – nie ma co się oszukiwać, bez kucia się nie obejdzie. Nie wystarczy zdrapać wierzchnią warstwę farby, trzeba skuć tynk i to ze sporym zapasem dookoła, mniej więcej metrowym. Czasami ingerencja musi być głębsza i należy kuć też mur.

• Odpadki należy od razu szczelnie spakować. Podczas kucia grzyby i ich zarodniki unoszą się w powietrzu i są wtedy szczególnie niebezpieczne dla zdrowia. Następnie należy gruz usunąć z domu, najlepiej zamawiając jego odbiór;
• Stosując preparat grzybobójczy, należy bezwzględnie stosować się do instrukcji obsługi! Przede wszystkim wymogów dotyczących zabezpieczenia otoczenia, odzieży ochronnej, odpowiedniej maski (N99/FFP3), okularów, a także postępowania po zabiegu usuwania grzybni i okresu karencji.
• Po usunięciu grzyba należy nieco odczekać, żeby zobaczyć czy nie pojawią się nowe ogniska.
• Następnie odbudować uszkodzoną tkankę – mur i tynk oraz pomalować.

Duży problem? Usunięcie grzyba zostaw specjalistom!

Pleśnie, grzyby jak i środki służące do ich usuwania są silnie toksyczne. Jeśli grzyb jest spory i istnieje podejrzenie, że uszkodził strukturę budynku jego usunięcie lepiej zostawić specjalistom, w swoje ręce przejmując prace wykończeniowe. Profesjonalne ekipy dysponują nie tylko wiedzą, ale działają z pomocą specjalistycznych preparatów, o wiele silniejszych od tych, które są dostępne do domowego użytku.

Czytaj też:
Jak usunąć zaschniętą zaprawę cementową? Przedstawiamy sprawdzony sposób!