- Ćma bukszpanowa, skąd przywędrowała do Polski?
- Obławy żerowania gąsienic ćmy bukszpanowej
- Ćma bukszpanowa – jak wygląda najgroźniejszy szkodnik bukszpanów?
- Mechaniczne metody na pozbycie się ćmy bukszpanowej
- Naturalne metody zwalczania ćmy bukszpanowej
- Zwalczanie ćmy bukszpanowej środkami ochrony roślin
Ćmy bukszpanowej boi się każdy, kto ma w swoim ogrodzie lub na tarasie bukszpan. Żarłoczne gąsienice zjadają liście i młode pędy naszych krzewów. Czasem nim się spostrzeżemy, nasz krzew jest już zupełnie zniszczony. By temu zapobiec, trzeba wykazać się refleksem i rozpocząć walkę, gdy szkodnik dopiero naciera. Dlatego oglądajcie swoje bukszpany codziennie i sprawdzajcie, czy wszystko z nimi jest w porządku. Przeczytajcie, jakie są niepokojące sygnały.
Ćma bukszpanowa, skąd przywędrowała do Polski?
Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis) pochodzi z Azji (Chin, Korei, Tajwanu, Indii) oraz ze wschodniej Rosji. Gatunek po raz pierwszy opisany został w połowie XIX wieku przez brytyjskiego etymologa Francisa Walkera. Do Europy ćmy bukszpanowe dotarły dużo później. W Polsce pojawiły się dopiero w 2012 roku, najpierw opanowując tereny Niemiec, Francji, Szwajcarii i Holandii. Jak to się stało? Prawdopodobnie w wyniku importu bukszpanów z tych terenów.
Początkowo ćma bukszpanowa rozgościła się na południu naszego kraju, z czasem jednak (z powodu ocielenia klimatu) opanowała praktycznie całe terytorium Polski. Ten szkodnik nie ma naturalnych wrogów, co nie pomaga w opanowaniu inwazji. Podobno zjadają go kury, no ale trudno się zdecydowań na ich hodowlę, by pozbyć się szkodnika z żywopłotu...
Obławy żerowania gąsienic ćmy bukszpanowej
By ułatwić wam zidentyfikowanie szkodnika niszczącego krzewy, postaramy się wymienić objawy, jakie występują wraz z pojawieniem się ćmy bukszpanowej.
Wraz z pojawieniem się ćmy bukszpanowej na naszym żywopłocie zauważymy oprzędy, czyli białe, pajęczynowate nici na liściach i pędach, sklejone liście i gałązki oraz gęste skupiska oprzędów w środku krzewu. Pojawią się również ogołocone z liści gałązki bukszpanów. Gąsienice żerują na liściach, początkowo obgryzając ich brzegi, a następnie zjadając je w całości. Gałęzie mogą być całkowicie pozbawione liści, co osłabia roślinę i prowadzi do jej obumierania. Zwróćmy uwagę również na żółknięcie i brązowienie liści. Uszkodzone liście tracą zdolność do fotosyntezy, co powoduje ich żółknięcie i brązowienie. Porażone liście mogą przedwcześnie opadać. Pamiętajmy, że żerowanie gąsienic osłabia roślinę, co hamuje jej wzrost i rozwój. Nowe pędy są krótkie i słabe.
Na niedomagających krzewach wypatrujmy zielonych gąsienic z czarnymi paskami:
- Gąsienice ćmy bukszpanowej są zielone z czarnymi paskami na grzbiecie.
- Osiągają długość do 4 cm.
- Ukrywają się wewnątrz krzewu, najczęściej w środkowej części korony.
Ćma bukszpanowa – jak wygląda najgroźniejszy szkodnik bukszpanów?
Wygląd ćmy bukszpanowej zmienia się w zależności od etapu rozwoju.
Dorosłe osobniki to motyle o białych skrzydełkach z brązowym obramowaniem lub z jasnobrązowymi skrzydełkami z białą plamką. Rozpiętość ich skrzydełek wynosi ok. 4 cm. Ćmy bukszpanowe utrzymują się od kwietnia do października. Dorosłe motyle, samice składają jajeczka na liściach bukszpanu, na ich spodniej stronie, najczęściej wewnątrz krzewów bukszpanu – w środkowej części korony.
Z jajeczek złożonych na spodniej stronie liści bukszpanu powstają larwy ćmy bukszpanowej. To one są tak niebezpieczne dla naszych krzewów! Gąsienice ćmy bukszpanowej mają do 4 cm długości. Mają zielony kolor z podłużnymi ciemniejszymi paskami. Zwykle ukrywają się wewnątrz rośliny. Młode gąsienice ćmy bukszpanowej obgryzają brzegi liści, a starszym smakują już całe.
Inwazji gąsienic ćmy bukszpanowej towarzyszy pojawienie się na krzewie jedwabnych nici. Jeśli chcemy potwierdzić obecność ćmy bukszpanowej, można wieczorem, gdy jest ciemno podejść do krzewu z latarką. Ćmy powinny zlecieć się do źródła światła.
Ogrodnicy wiedzą, że należy regularnie, jak najczęściej przeglądać krzewy bukszpanu i sprawdzać, czy jest na nich lepka przędza z odchodami. Jeśli jest, należy podjąć niezwłoczne działania. Ta lepka przędza, odchody gąsienic i ćmy lecące do światła latarki to bezapelacyjne świadectwa obecności ćmy bukszpanowej.
Larwa ćmy bukszpanowej
Nimfa ćmy bukszpanowej
Dorosły osobnik ćmy bukszpanowej
Efekty żerowania ćmy bukszpanowej
Mechaniczne metody na pozbycie się ćmy bukszpanowej
Na szczęście istnieją skuteczne metody zwalczania ćmy bukszpanowej. Po pierwsze, zaraz po zauważeniu gąsienic nakładamy rękawice i zbieramy larwy, jedna po drugiej, jak najwięcej się da. Szukamy ich przede wszystkim w głębi krzewów bukszpanów. Najwięcej ich będzie oczywiście na spodniej stronie liści.
Larwy możemy usunąć też silnym strumieniem wody i za pomocą specjalnych pułapek feromonowych, które wabią owady (samce) szkodników. Dzięki temu jaja złożone na liściach nie będą mogły zostać zapłodnione. Zebrane gąsienice palimy i zakopujemy jak najgłębiej pod ziemią. W zwalczaniu ćmy bukszpanowej pomocne będą także opryski.
Naturalne metody zwalczania ćmy bukszpanowej
Naturalne opryski na ćmę bukszpanową są trzy. Oto one:
- Opryski na ćmę bukszpanową z gnojówki z wrotyczu: 1 kg rozdrobnionych liści wrotyczu zalewa się 10 l wody. Całość powinna fermentować przez 2-4 tygodnie. Gotowy do użycia płyn nie pieni się i jest klarowny. Opryskujemy nim roślinę regularnie od wiosny.
- Oprysk na ćmę bukszpanową z tytoniu: 0,5 kg liści tytoniu zaparzyć w 5 l wody. Oprysk jest gotowy już po 24 godzinach.
- Oprysk na ćmę bukszpanową z szarego mydła: 75 g mydła ścieramy na tarce i rozpuszczamy w 5 litrach ciepłej wody. Metoda ta świetnie sprawdza się nie tylko w przypadku larw motyli. Wypróbujcie ją przeciwko mszycom, przędziorkom i wełnowcom.
Zwalczanie ćmy bukszpanowej środkami ochrony roślin
Są także skuteczne chemiczne środki zwalczania ćmy bukszpanowej. Mospilan 20 SP to preparat do wykonywania oprysków roślin, na których zauważymy objawy żerowania ćmy bukszpanowej. Oprysk wykonujemy w kwietniu, wieczorem, gdy nie wieje wiatr i nie pada deszcz. Stosujemy 1 g preparatu na 2,5 l wody.
Na polskim rynku znajdziemy także Polysect 005 SL o działaniu ogólnym oraz Lepinox Plus – preparat o działaniu powierzchniowym, do zwalczania gąsienic ćmy bukszpanowej. Zawiera bakterie, które po dostaniu się do przewodu pokarmowego gąsienic sprawiają, że larwy przestają jeść i obumierają po 72 godzinach. Pierwszy oprysk należy wykonać na przełomie kwietnia i maja, zaraz po wylęgu.
Czytaj też:
Tawuła szara lubi cięcie. Jak to zrobić, by szybko rosła i pięknie kwitła?Czytaj też:
Mszyce już się pojawiły w ogrodach! Oto naturalne i skuteczne sposoby ich zwalczaniaCzytaj też:
Czym nawozić tuje, aby szybko rosły, nie brązowiały