Nawłoć (łac. Solidago) to bylina z rodziny astrowatych, która w Polsce rośnie powszechnie na łąkach, nieużytkach i przydomowych ogrodach. Najczęściej spotykamy nawłoć pospolitą (Solidago virgaurea) oraz nawłoć kanadyjską (Solidago canadensis). Obie gatunki dorastają do 1,5–2 metrów wysokości i wyróżniają się charakterystycznymi żółtymi kwiatami zebranymi w wiechowate kwiatostany, które zakwitają od lipca do września.
Choć wiele osób uważa ją za chwast, warto wiedzieć, że to roślina o ogromnym znaczeniu ekologicznym, leczniczym i praktycznym. W ziołolecznictwie bywa nazywana „złotym zielem”.
Czytaj też:
Rośnie za płotem, a mole go nienawidzą. Polskie gospodynie mają na niego sprawdzony patent
Właściwości lecznicze nawłoci
W zielarstwie wykorzystuje się przede wszystkim kwiaty i liście nawłoci, które zawierają:
- saponiny, flawonoidy i garbniki,
- olejki eteryczne,
- kwasy fenolowe.
Badania potwierdzają, że ziele nawłoci wykazuje działanie moczopędne, przeciwzapalne i wspomagające pracę nerek. Napary z nawłoci polecane są w stanach zapalnych dróg moczowych oraz przy problemach z zatrzymywaniem wody w organizmie.
Nawłoć w kuchni i gospodarstwie domowym
Choć mniej znana jako roślina jadalna, nawłoć bywa wykorzystywana do:
- parzenia ziołowych naparów,
- przyprawiania potraw – młode liście można dodawać do sałatek,
- naturalnego barwienia tkanin – na intensywny, żółty kolor.
Miód nawłociowy – aromatyczny rarytas
Nawłoć to także ważna roślina miododajna. Późnym latem i wczesną jesienią dostarcza pszczołom nektaru, z którego powstaje miód nawłociowy. Ma on złocistą barwę, delikatny smak i cenione właściwości zdrowotne – wspiera odporność, działa antybakteryjnie i łagodnie moczopędnie.
Czytaj też:
Ta gnojówka bije na głowę tę z pokrzywy, a oprysk chroni przed chorobami grzybowymi
Nawłoć w ogrodzie – naturalny nawóz i odżywka
Dla ogrodników nawłoć to doskonały surowiec na ekologiczną gnojówkę.
Jak zrobić domową odżywkę z nawłoci?
- Zbierz około 1 kg świeżej nawłoci (lub 200 g suszonej).
- Rozdrobnij roślinę i zalej 10 litrami wody.
- Odstaw na 1–2 tygodnie, mieszając co kilka dni.
- Po fermentacji roztwór rozcieńcz wodą w proporcji 1:10.
Tak przygotowaną gnojówką z nawłoci podlewamy rośliny w gruncie, np. pomidory, ogórki, cukinie czy róże. Do oprysku dolistnego stosuje się jeszcze słabsze rozcieńczenie – 1:20 lub 1:30.
Dlaczego warto? Nawłoć dostarcza roślinom azotu, potasu i mikroelementów, wzmacnia odporność na choroby i poprawia kwitnienie. To tani, ekologiczny i skuteczny sposób nawożenia, który z powodzeniem zastąpi chemiczne preparaty.
Czytaj też:
Nie tylko z pokrzywy. 9 ekologicznych gnojówek, na które nie wydasz ani grosza
Przepis na domową odżywkę z nawłoci w 30 sekund
Składniki: 1 kg świeżej nawłoci (lub 200 g suszu), 10 l odstanej wody
- Rozdrobnij ziele i zalej wodą (1:10).
- Odstaw na 7–14 dni, mieszaj codziennie.
- Gdy płyn przestanie się pienić – przecedź.
Stosowanie:
- podlewanie gruntu: 1:10, co 2–3 tygodnie,
- doniczki: 1:15–1:20,
- oprysk: 1:20–1:30.
Czy warto mieć nawłoć w ogrodzie?
Jeśli posiadamy ogród naturalistyczny lub pasiekę, nawłoć może być cenną rośliną – pod warunkiem, że kontrolujemy jej rozrost. Najlepiej wybierać gatunki ozdobne (np. odmiany nawłoci ogrodowej), które są mniej inwazyjne niż kanadyjska czy późna.
Nawłoć to roślina pełna sprzeczności – w przyrodzie bywa problemem, w zielarstwie i pszczelarstwie jest skarbem. Jej właściwości lecznicze są potwierdzone naukowo, a praktyczne zastosowania – od domowej odżywki po pszczelarski miód – czynią z niej roślinę, której nie warto lekceważyć. Zamiast traktować ją wyłącznie jako chwast, dobrze poznać jej zalety – być może znajdzie miejsce także w naszym ogrodzie czy domowej apteczce.
Czytaj też:
Stosuję raz na 2 tygodnie – rośliny są mocniejsze, a gleba jak nowa
FAQ: Najczęściej zadawane pytania o nawłoć
1. Czy nawłoć to chwast czy cenna roślina?
Choć często traktowana jako chwast, nawłoć pospolita i nawłoć kanadyjska to rośliny miododajne, lecznicze i praktyczne w ogrodzie.
2. Jak wygląda nawłoć?
To wysoka bylina o lancetowatych liściach i drobnych, żółtych kwiatach zebranych w wiechy, kwitnąca od lipca do września.
3. Do czego można wykorzystać nawłoć?
- w ziołolecznictwie – jako ziele moczopędne,
- w ogrodzie – do gnojówki i oprysków,
- w kuchni – do naparów i przypraw,
- w bartnictwie – jako źródło miodu nawłociowego.
4. Jak zrobić domową odżywkę z nawłoci?
1 kg świeżej rośliny zalać 10 l wody, odstawić na 1–2 tygodnie, następnie rozcieńczyć 1:10 i podlewać rośliny owocujące i kwitnące.
5. Czy nawłoć jest trująca?
Nie, nawłoć nie jest trująca. Jednak w ziołolecznictwie powinna być stosowana z umiarem – nie zaleca się jej przy ciężkich chorobach nerek ani w ciąży.
6. Jakie rośliny najlepiej podlewać gnojówką z nawłoci?
Pomidory, ogórki, cukinie, dynie, róże i hortensje – rośliny te szczególnie dobrze reagują na naturalny nawóz z nawłoci.
Czytaj też:
Wylej to pod rośliny, a będą rosły jak szalone – ten chwast działa cuda w ogrodzieCzytaj też:
To nie tylko chwast! Zrób z niej oprysk i uratuj ogród przed grzybami i szkodnikami