Teologia architektury, czyli kościół św. Wacława

Teologia architektury, czyli kościół św. Wacława

Dodano: 
Kościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán
Kościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán Źródło:BoysPlayNice, boysplaynice.com
Pod koniec X wieku Wacław I Święty wzniósł w Pradze przedromańską rotundę, ponad tysiąc lat później we wsi Sazovice pod Zlinem architekt Marek Jan Štěpán postawił wzorowany na niej kościół.

Poszukiwania odpowiedniej formy budynku rozpoczęto od rozważań teologicznych i symbolicznych. – Koło zawsze było rozumiane jako boski symbol, w przeciwieństwie do ziemskiego prostokąta. Kościół postawiliśmy w centralnym punkcie miejscowości, na przecięciu głównych dróg, co wzmacnia poczucie, że jest miejscem świętym – mówi architekt.

Kościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán

Wspólnota duchowa

Relikwie św. Wacława znajdują się w praskiej katedrze św. Wita na Hradczanach (w kaplicy, której częścią jest przedromańska rotunda) i od niedawna – w ołtarzu w Sazovicach.

– Podczas budowy odkryliśmy połączenie między obydwoma budynkami. Stojąc przed ołtarzem w naszej wsi i patrząc przez główne okno, kierujesz wzrok dokładnie w stronę kaplicy św. Wacława w Pradze. To nie było zamierzone, ale jest wspaniałe – mówi architekt.

Kościół św. Wacława, projekt Atelier ŠtěpánKościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán

Kościół osobisty

Drobne żłobienia pokrywające ściany, dają wrażenie lekkości, choć z daleka są niewidoczne. Okna, chór i inne otwory wyglądają jak nacięcia odchylone od głównej bryły. Spod nich sączy się światło, które miękko kładzie się na ścianach i posadzkach. – Przestrzeń kościoła powinna wpływać na umysły ludzi, niezależnie od tego, czy rozumieją to świadomie, czy podświadomie. To odbicie pierwiastka boskiego w bryle i przestrzeni. Kościół zaprasza do środka i zapewnia ciszę i spokój. Możesz doświadczyć bycia sam na sam z Bogiem, jeśli chcesz. Wnętrze jest bardzo osobiste – wyjaśnia architekt.

Kościół św. Wacława, projekt Atelier ŠtěpánKościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán

Przesłanie

Wnętrze jest poetycko minimalistyczne, wystrój skromny. To zabieg odpowiadający współczesności. Dawniej, gdy wierni w większości nie potrafili czytać, kościoły pełne były informacji wizualnych – cała historię biblijną zapisywano w obrazach, rzeźbach, dekoracjach. – Dziś jesteśmy przeładowani i przytłoczeni informacjami, często szukamy spokojnego miejsca do medytacji i modlitwy – wyjaśnia architekt.

Kościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán

Ołtarz to muszla z brązu o prostym, organicznym kształcie, o doskonałej powierzchni symbolizującej dotyk Boga (odniesienie do Kaplicy Sykstyńskiej i fresku Michała Anioła). – Dotyk tworzy ruch i jest początkiem nowej energii. Moment dotknięcia skupia się w punkcie przypominającym styczną do okręgu. A energia przepływa od jednego do drugiego i w końcu tworzy połączenie, które niesie przesłanie. Przypomina mi to rytuały wykonywane podczas bierzmowania, nakładanie rąk podczas uświęcania czy przekazywanie orędzi, które rozwijały się przez dwa tysiąclecia od przyjścia Jezusa – dodaje Marek Jan Štěpán.

Marek Jan Štěpán, Atelier Štěpán

Atelier Štěpán

Studio projektowe założone w 1997 roku przez małżeństwo Vandę i Marka Štěpánów. Koncentruje się na architekturze, przestrzeni publicznej i designie. Zostało wielokrotnie docenione, zdobyło m.in. Grand Prix architektów, nagrodę Klubu Starej Pragi, nominację do międzynarodowej nagrody Miesa van der Rohe oraz nagrodę Piranesiego. Marek Štěpán jest kierownikiem Laboratorium Przestrzeni Sakralnej w Instytucie Architektury (ARC) Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki w Brnie.

Galeria:
Kościół św. Wacława, projekt Atelier Štěpán
Czytaj też:
W pogoni za pięknem. Dom Liene Meneve
Czytaj też:
Kolorowa szkoła w dawnej plebanii, projekt Public Atelier & FUUZE