Willa pod Wiewiórką, dom Marii i Jerzego Kuncewiczów to obowiązkowe miejsce do odwiedzenia podczas wizyty w uroczym miasteczku Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Sam spacer do niej jest wielką przyjemnością. Ścieżka prowadzi bowiem typowym dla okolicy głębokim, lessowym wąwozem.
Dom Kuncewiczów w Kazimierzu Dolnym
Dom, do którego chcielibyśmy zaprosić, znajduje się przy ulicy Małachowskiego 19. Powstał na kilka lat przed wybuchem II wojny światowej, w roku 1936. Zbudował go Jerzy Kuncewicz dla swojej ukochanej żony i przyjaciółki – pisarki Marii Kuncewiczowej. Budynek zaprojektowany został przez architekta Karola Sicińskiego. Przestrzeń domu architekt podzielił na dwie strefy. Parter to przestrzeń reprezentacyjna. Tu Kuncewiczowie przyjmowali gości i urządzali wieczorki literackie. Pierwsze piętro przeznaczone było jedynie dla rodziny i najbliższych przyjaciół.
Willę zbudowano z białego kamienia i drewna. Pierwotnie miała być domem letnim małżeństwa. Niestety, była nim jedynie do września 1939 roku. Gdy wybuchła wojna, Maria i Jerzy Kuncewiczowie udali się na emigrację, a Kazimierz Dolny zajęli naziści. Po niemieckim lekarzu, w 1944 do domu wprowadzili się żołnierze Armii Czerwonej. W latach 50. XX wieku willa była ośrodkiem kolonijnym dla dzieci pracowników Urzędu Bezpieczeństwa.
Powrót z emigracji
Na początku lat 60. Kuncewiczowie wrócili do Polski. Na szczęście udało im się odzyskać dom w Kazimierzu. Mieszkali tu wiosną i latem, a zimą wyruszali w podróż. Willa pod Wiewiórką była wówczas znanym miejscem spotkań ówczesnej śmietanki literackiej, artystycznej i politycznej.
W 1984 roku zmarł Jerzy Kuncewicz. Pisarka osiadła w Kazimierzu na stałe i mieszkała tu aż do śmierci w 1989. Ostatnią wolą autorki „Cudzoziemki” było, by willa stała się ośrodkiem pracy twórczej. W 2005 roku przy Małachowskiego powstał oddział Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym – Muzeum Literackie Rodziny Kuncewiczów.
Pokój kominkowy
Dlaczego Willa pod Wiewiórką? Spójrzcie na balustradę schodów prowadzących na piętro. Znajdziemy tu wiewiórkę i inicjały mieszkańców domu: Marii, Jerzego i ich syna Witolda. W pokoju kominkowym znajdują się dekoracje nawiązujące do sztuki ludowej oraz pamiątki z podróży, chociażby kuty, meksykański świecznik.
Salon
Niestety z umeblowania wilii z lat 30. nie pozostało żadne umeblowanie. Państwo Kuncewiczowie po powrocie do Polski urządzili dom od nowa, kupując meble i żyrandole z okresu Księstwa Warszawskiego w antykwariatach i na targach. Jedynie dwie rzeczy zachowały się sprzed wojny. Obydwie zobaczymy w salonie. Pierwsza z nich to makatka Chun-Czumu z Mandżurii, która jest pięknym tłem dla pianina.
Piec huculski
Drugim oryginalnym elementem sprzed II wojny światowej jest piec wykonany z kafli huculskich, który powstał tu na prośbę Jerzego.
Gabinet Jerzego
Tak naprawdę Jerzy wolał pracować w kuchni. W gabinecie stoi jednak jego biurko z oryginalną maszyną do pisania i zdjęciem papieża z dedykacją. We wnękowej szafie i serwantce znajdziemy kolekcję pierwszych wydań książek Marii Kuncewiczowej i książek przez nią podpisanych oraz woluminów z prywatnej biblioteki małżeństwa.
Sypialnia
W sypialni na piętrze dekoracją jest sklejka, którą wyłożono przestrzeń wokół łóżka. Całość przypomina kajutę na statku wraz z okienkiem – bulajem. Ze sklejki wykonano również drzwi do szaf wnękowych.
Garderoba
W garderobie znajdują się oryginalne kufry i ubrania pisarki. W płaszczu oraz bluzce była wielokrotnie fotografowana. Na uwagę zasługują również pudła na kapelusze.
Pokój dzienny na piętrze
Najważniejszym meblem jest tu biurko Marii Kuncewiczowej z jej prywatnymi notesami. Pisarka swoje powieści pisała odręcznie. Dopiero po trzech redakcjach całość przepisywana była na maszynie.
Kuchnia
Kuchnia znajdowała się w przyziemiu. To pomieszczenie zostało zrekonstruowane przez muzealników na wzór kuchni z lat 60. Jednak zastawa stołowa jest autentyczna. W domu Kuncewiczów gotował Jerzy, który był ponoć świetnym kucharzem.
Meble w wilii „Pod Wiewiórką”
Wnętrza i sprzęty należące do Kuncewiczów zachowały się w znakomitym stanie. Całość została zaaranżowana tak, by zwiedzający mieli wrażenie, że Maria Kuncewiczowa zaraz poda im herbatę. W pokojach znajdziemy ekspozycję mebli, obrazów i rzemiosła twórców związanych z miasteczkiem. Klimat tworzą również pamiątki przywożone z podróży przez Kuncewiczów oraz ich bardzo liczne osobiste fotografie.
Galeria:
Willa pod Wiewiórką. Dom Marii i Jerzego Kuncewiczów w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą
Muzeum Nadwiślańskie
Oddział Dom Kuncewiczów
ul. Małachowskiego 19, Kazimierz Dolny
od 1 kwietnia do 30 września w godz. 10:00-17:00 / nieczynne w środy
od 1 października do 31 marca w godz. 09:00-16:00 / nieczynne w środy
Czytaj też:
Modernizm w aranżacji wnętrz. Zobaczcie jak mieszkał słynny projektant!Czytaj też:
Milusin Piłsudskiego – historia o tym, jak saperzy dwór budowali