Jak zrobić naturalny barwnik do jajek? Należy przygotować wywar ze składników, które zwykle są pod ręką. Mogą to być łupiny cebuli, buraki, kurkuma, marchew, czerwona kapusta, natka pietruszki, szpinak lub wiele innych. Następnie wywar odcedzamy i wkładamy do niego ugotowane na twardo jajka. Im dłużej będą się moczyć, tym intensywniejszy zyskają kolor. Ten proces tradycyjnie nazywa się kraszeniem, stąd nazwa tak zdobionych jajek. Pisankami staną się wtedy, gdy dodatkowo ozdobimy je wzorami.
Naturalne farbowanie jajek – dwa sposoby i dlaczego wolimy drugi
Są dwa sposoby farbowania jajek w naturalnych barwnikach. Pierwszy zakłada gotowanie wszystkiego razem – jajek i składników barwiących. Drugi – ugotowanie jaj oddzielnie, a następnie włożenie ich do wywaru barwiącego. Preferujemy ten ostatni. Dlaczego? Z kilku powodów:
- jaja do włożone do barwnika muszą być idealnie czyste. Mycie to nie wszystko, zauważcie, że podczas gotowania jajek często na powierzchni wody zbiera się brzydka piana, są w niej m.in. zanieczyszczenia. Szkoda, żeby dostały się do barwnika;
- wywar barwiący musi się dość długo gotować, żeby dawał intensywny kolor (czas jest dla każdego składnika inny), jajko na twardo gotuje się około 8 minut, jeśli będzie zbyt długo przebywało we wrzątku, skorupka może popękać. Poza tym jajka za długo gotowane tracą właściwości odżywcze i smak;
- oddzielne przygotowywanie jajek i wywaru jest po prostu wygodniejsze, pracę można rozłożyć w czasie itp. Można włożyć jaja do wywaru, posprzątać kuchnię i zapomnieć o nich na kilka godzin.
Kolory z natury – co zrobić, by kraszanka błyszczała?
To, na jaki kolor zafarbują się jajka, zależy nie tylko od jakości użytych składników, ale i od składu skorupki jajka, jej struktury i wyjściowego koloru. Dlatego za każdym razem efekt będzie nieco inny. Prosta zasada – im dłużej jajka leżakują w wywarze, tym intensywniejszą barwę przyjmują. Kolor wzmacnia ocet dodany do wywaru w drugiej połowie gotowania. A blask i głębię jajka zyskują, gdy po wyschnięciu wypoleruje się je masłem, olejem lub oliwą.
Kurkuma, szafran i curry zabarwią jaja na żółto
Na 1 szklankę wody potrzeba około 1 łyżki sproszkowanej kurkumy (można używać świeżej, barwi mocniej, ale także palce, bo trzeba ją zetrzeć). Wywar gotujemy do uzyskania intensywnego koloru, gdy to się stanie dodajemy łyżeczkę octu, wkładamy ugotowane na twardo jajka i zostawiamy w kąpieli na co najmniej dwie godziny – im dłużej, tym kolor będzie mocniejszy.
Do barwienia jaj na żółto można wykorzystać także przyprawy: mieszankę curry, szafran, a także dynię i marchewkę (kolor będzie wpadał w pomarańczowy).
Natka pietruszki, młode zboże, szpinak, trawa dadzą kolor zielony
Żeby jaja zyskały kolor zielony, wywar musi być bardzo intensywny, można przy tym mieszać różne rośliny. Uwaga! Podczas gotowania wywar najpierw nabiera koloru, ale po pewnym czasie zaczyna go tracić. Trzeba go obserwować i w odpowiednim momencie dodać łyżkę octu lub sok z cytryny. Jajka moczone w takim barwniku będą jasnozielone, dlatego najlepiej wybrać białe, ciemniejsze mogą przybrać kolor cementu.
Czerwoną kapustą zabarwisz jajka wielkanocne na niebiesko
Małą główkę czerwonej kapusty siekamy, zalewamy wodą i gotujemy aż wywar osiągnie intensywną barwę, czyli ok. 30-40 minut. Łyżeczka octu dodana pod koniec gotowania wzmocni kolor. Jajka należy zostawić w wywarze na kilka godzin, a najlepiej na całą noc – rano, dzięki zawartym w czerwonej kapuście antocyjanom, czyli naturalnemu barwnikowi, będą ciemnoniebieskie!
Czytaj też:
Jak pofarbować jajka na niebiesko? Z nami zrobisz ekologiczne wielkanocne kraszanki w kolorze nieba!
Jagody, borówki, owoce czarnego bzu, płatki malwy i barwinka, dadzą kolor niebieski o fioletowym odcieniu
Wywar z owoców nie musi się długo gotować, mają silne właściwości barwiące – wystarczy kilka minut; można też użyć podgrzanego soku. Płatki malwy i barwinka potrzebują nieco więcej czasu, by wywar zyskał intensywny kolor. Jajka zostawiamy w kąpieli – intensywność barwy jajek zależy od czasu leżakowania w barwniku.
Odcienie brązu – łupiny cebuli, herbata, kawa, kora dębu, hibiskus
Łupiny cebuli to najpopularniejszy barwnik do jajek wielkanocnych. Jaja można ugotować razem z nimi lub moczyć przez dłuższy czas w przygotowanym wcześniej wywarze – kolor będzie intensywniejszy. Barwiącą kąpiel można przygotować też z mocnej herbaty, kawy, kory dębu lub hibiskusa – jaja będą miały różne odcienie brązu, od złocistego po ciemny.
Róż i purpurę uzyskasz z buraków
Jajka można ugotować na twardo razem ze startymi na grubych oczkach burakami – po dziesięciu minutach będą jasnoróżowe. Intensywniejszy kolor uzyskamy zostawiając jaja w buraczanym wywarze na kilka godzin. W jednym i w drugim przypadku należy dodać do niego łyżkę octu.
Czytaj też:
To musisz włożyć do święconki. Tradycyjne produkty w wielkanocnym koszyczku i ich symbolikaCzytaj też:
Stroiki wielkanocne do domu. Jak wykonać je własnoręcznie?