Prace te przywołują na myśl klasyczne dzieła o antywojennej wymowie, takie jak Okropności wojny Jacques’a Callota, czy ryciny Francisca Goi pod tym samym tytułem. Obrazy Wyżykowskiego odnoszą się bezpośrednio do wydarzeń w Ukrainie, co podkreślają tytuły dwóch tryptyków z tej serii: „Bucza” i „Mariupol”. Jednak ich wydźwięk jest uniwersalny, pokazują bowiem dramat wojny, jej ofiary i oprawców.
– Wyżykowski przedstawił temat za pomocą metafor i symboli, malując w stylu figuracji zmierzającej w stronę abstrakcji. Najeźdźca pokazany jest na płótnach jako figura męska, zuniformizowana, często zmultiplikowana, natomiast ofiarą napaści jest postać kobieca. Ich kształty zostały uproszczone, przedstawione schematycznie, ale wyraźnie zróżnicowane kolorem i rodzajem kreski. Sylwetki męskie to formy kanciaste, ostre, zwykle pozbawione twarzy, malowane ciemnymi barwami. Przedstawione są w dynamicznych, agresywnych pozach, które budują na płaszczyźnie obrazu mocne napięcia. Brutalnie atakowana postać kobieca broni się, chociaż wydaje się zdominowana przez napastnika. Zarysowana jest miękkimi, płynnymi liniami z wykorzystaniem jasnej palety kolorów. Kompozycje na obrazach tworzą rozmaite sekwencje narracyjne, ukazują sceny i motywy nawiązujące bezpośrednio do wojennego dramatu – pisze w katalogu kuratorka wystawy Ewa Grządek.
Estetyką obrazów składających się cykl „Wojna i nie-pokój” Wyżykowski świadomie nawiązuje do różnych stylistyk malarskich: z łatwością można tu zauważyć kreski i formy kubizujące, widać odniesienia do unizmu, futuryzmu, suprematyzmu (pojawia się nawet „Czarny kwadrat” Malewicza), Picassa, Mondriana, ale też do Francisa Bacona czy Rembrandta.
Jan Wyżykowski, (ur. 1956) malarz, performer, autor tekstów teoretycznych o malarstwie, tekstów literackich, dramatów. Studiował w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie w 1981 roku uzyskał dyplomy w pracowni malarstwa prof. Jana Tarasina i pracowni rzeźby prof. Jerzego Jarnuszkiewicza. Od czasów akademii bada podstawy malarskiego medium: zajmował się studiami strukturalistycznymi oraz teorią barw, co posłużyło mu do dalszych prac nad efektami wklęsłości i wypukłości w obrazie, jak również do opracowania m.in. modelu barw złamanych czy zasad perspektywy zwrotnej. W 2016 wydał eksperymentalną powieść „Kula”, której częścią trzecią jest Kompendium problemów malarskich. Cała twórczość Wyżykowskiego jest egzemplifikacją jego poszukiwań teoretycznych, a także przykładem bardzo metodycznego działania, połączeniem naukowej teorii i sztuki.
Czytaj też:
Czy mieszka z nami pilot? Drewniana kawalerka lotnikaCzytaj też:
Jedziemy do Szczyrku. Czeka tam na nas stuletnia, pięknie odrestaurowana karpacka chata