Perła architektury zagrożona wyburzeniem. Czy międzynarodowy skandal uratuje projekt Louisa Kahna?

Perła architektury zagrożona wyburzeniem. Czy międzynarodowy skandal uratuje projekt Louisa Kahna?

Dodano: 
Akademik projektu Louisa Kahna
Akademik projektu Louisa Kahna Źródło:Wikimedia Commons / Perspectives - The Photography Club, IIM Ahmedabad
Kultowe akademiki zaprojektowane przez amerykańskiego architekta Louisa Kahna dla Indyjskiego Instytutu Zarządzania Ahmedabad mają zostać wyburzone. Uczelnia twierdzi, że grożą zawaleniem.

Kompleks, uznawany za jedno z najlepszych dzieł Kahna, już raz był zagrożony – jednak, gdy dwa lata temu władze uczelni ogłosiły decyzję o jego wyburzeniu, wybuchł skandal tak wielki, że odstąpiły od tych planów.

Jak się okazało – tylko na chwilę. Ostatni komunikat mówi, że decyzja jest ostateczna i nieodwołalna. Po konsultacjach z inżynierami z IIT Roorkee uznano, że budynki są „niezdatne do zamieszkania”, ponieważ budzą „obawy o bezpieczeństwo”, a „tymczasowe rozwiązania nie wchodzą w grę”.

Akademik projektu Louisa Kahna

Makdonaldyzacja kultury

Jak można się było spodziewać, znów podniosły się głosy sprzeciwu. Protestują architekci, artyści, stowarzyszenia branżowe i akademicy z całego świata. Nie przekonują ich zapewnienia władz uczelni, że nowe budynki będą nawiązywały formą i materiałem – charakterystyczną cegłą i betonem – do dzieła Kahna. I oskarżają je o makdonaldyzację kultury Indii (Kahn, choć sam był Amerykaninem, w swoich projektach bardzo wyraźnie odnosił się do lokalnej estetyki). Padają również oskarżenia o brak przejrzystości – raporty specjalistów nie zostały upublicznione.

Szkoła wizjonerów

Dla Kahna projekt Indyjskiego Instytutu Zarządzania Ahmedabad był czymś więcej niż tylko efektywnym planowaniem przestrzennym sal lekcyjnych. W 1961 roku grupa indyjskich przemysłowców z Indii podjęła współpracę z Harvard Business School – chcieli stworzyć uczelnię skupiającą się na kształceniu w określonych zawodach, koniecznych dla rozwoju indyjskiego przemysłu. Głównym celem było stworzenie szkoły, która pozwalałaby uczniom uczestniczyć w dyskusjach i debatach (w porównaniu do tradycyjnego stylu nauczania, gdzie studenci mieli jedynie siedzieć, słuchać i zaliczyć).

Balkrishna Doshi, jeden z najważniejszych architektów z Indii wierzył, że Louis Kahn będzie w stanie stworzyć nowoczesną szkołę dla najlepszych i najzdolniejszych w kraju. Dociekliwy i krytyczny pogląd Kahna na metody systemu edukacyjnego wpłynął na jego projekt, który nie skupiał się już wyłącznie na klasie jako centrum myśli akademickiej. W jego rozumienia sala lekcyjna była tylko formalnym miejscem rozpoczęcia nauki; nowymi jej ośrodkami stały się korytarze i plac, później nazywany Placem Kahna.

W ten sposób powstała jedna z najbardziej elitarnych szkół biznesu na świecie – Indian Institute of Management. Niestety Louis Kahn nie zobaczył efektów swojej pracy, zmarł w 1974 roku zanim projekt został ukończony.

Louis Isadore Kahn

Urodził się w 1901 roku na estońskiej wyspie Saaremaa w rodzinie żydowskiej. W 1905 roku rodzina obawiając się, że ojciec zostanie powołany do czynnej służby wojskowej wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, gdzie osiadła w Filadelfii.

W 1920 Kahn rozpoczął studia na Uniwersytecie Pensylwanii. W 1947 podjął pracę nauczyciela akademickiego na Uniwersytecie Yale (tam też zaprojektował Uniwersyteckie Centrum Sztuki Brytyjskiej).

Wśród jego najbardziej znanych prac są dom kąpielowy w Trenton (USA), budynek badań medycznych przy Uniwersytecie Pensylwanii, Instytut Studiów Biologicznych (Salk Institute, La Jolla w Kalifornii), gmach parlamentu Bangladeszu, Kimbell Art Museum w Fort Worth (USA), Instytut Administracji Publicznej w Ahmadabadzie i właśnie akademiki, o które teraz toczy się spór, zlokalizowane w tym samym mieście. Jego uczniem był Robert Venturi, ojciec amerykańskiego postmodernizmu.

Czytaj też:
Lekcja architektury i designu – przedszkole Montessori
Czytaj też:
Postmodernistyczna kaplica fikcyjnej świętej do wynajęcia!