- Co to jest świadectwo energetyczne i dlaczego jest tak ważne?
- Kiedy świadectwo jest obowiązkowe?
- Kogo obowiązek NIE dotyczy?
- Ile kosztuje świadectwo energetyczne?
- Co z ogłoszeniami? Nowe obowiązki informacyjne
- Jakie kary grożą za brak świadectwa?
- Kiedy i jak mogą Cię skontrolować?
- Nie czekaj na kontrolę
Od 2023 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące świadectw charakterystyki energetycznej. To nie tylko kolejny dokument – jego brak może skończyć się karą grzywny sięgającą 5000 zł. Kto musi go posiadać, ile kosztuje jego wystawienie i jak uniknąć kosztownych błędów? Wyjaśniamy wszystko, co musisz wiedzieć, jeśli sprzedajesz, wynajmujesz lub kupujesz nieruchomość.
Co to jest świadectwo energetyczne i dlaczego jest tak ważne?
Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który określa, ile energii zużywa budynek lub lokal do podstawowego funkcjonowania – ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, podgrzewania wody, a w przypadku budynków niemieszkalnych także oświetlenia. Na jego podstawie można ocenić, jak „energożerna” jest dana nieruchomość i jakie są szacunkowe koszty jej utrzymania.
Czytaj też:
Żółta kartka zamiast kary. Rewolucyjne zmiany dla inwestorów w Prawie budowlanym
W świadectwie znajdziemy też klasy energetyczne (od A+ do G), źródła ciepła oraz zalecenia modernizacyjne – np. dotyczące docieplenia, wymiany pieca lub stolarki okiennej. Dla wielu inwestorów czy najemców to obecnie kluczowa informacja przy podejmowaniu decyzji.
Kiedy świadectwo jest obowiązkowe?
Od 28 kwietnia 2023 roku obowiązek posiadania świadectwa energetycznego został rozszerzony. Dotyczy on teraz trzech sytuacji:
- Sprzedaż nieruchomości
- Najem lokalu lub budynku
- Umieszczenie ogłoszenia o sprzedaży lub wynajmie, jeśli dla budynku/lokalu zostało już wydane świadectwo
W tych przypadkach dokument musi być przekazany drugiej stronie – kupującemu albo najemcy. Forma może być:
- papierowa (z numerem z centralnego rejestru i podpisem uprawnionego specjalisty),
- elektroniczna (z podpisem kwalifikowanym, zaufanym lub osobistym).
Co istotne – świadectwo jest ważne przez 10 lat, o ile nie dokonano w tym czasie zmian wpływających na charakterystykę energetyczną budynku (np. wymiana kotła, ocieplenie ścian, nowe okna). Zobacz też: Właściciele domów znów będą palić w kozach?
Kogo obowiązek NIE dotyczy?
Z obowiązku zwolnieni są właściciele, którzy nie planują sprzedaży ani wynajmu budynku lub lokalu, ani nie oferują ich na rynku. Oznacza to, że jeśli mieszkasz we własnym domu lub mieszkaniu i nie zamierzasz go nikomu udostępniać – nie musisz posiadać świadectwa.
Obowiązek dotyczy natomiast nieruchomości wybudowanych po 2009 roku oraz starszych, jeśli wchodzą do obrotu na rynku.
Czytaj też:
Nowe przepisy o wycince drzew 2025. Urzędnik milczy? Możesz działać!
Ile kosztuje świadectwo energetyczne?
Koszt wykonania dokumentu zależy od lokalizacji i metrażu nieruchomości. Przykładowe stawki:
- Mieszkanie w bloku: ok. 500–700 zł
- Mały dom jednorodzinny: ok. 700–900 zł
- Duży dom lub obiekt usługowy: nawet 1000 zł i więcej
Uwaga: Świadectwo może wystawić wyłącznie osoba z odpowiednimi uprawnieniami, wpisana do Centralnego Rejestru Charakterystyki Energetycznej Budynków prowadzonego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
Co z ogłoszeniami? Nowe obowiązki informacyjne
Jeśli dla nieruchomości zostało już sporządzone świadectwo, w ogłoszeniu o sprzedaży lub najmie konieczne jest podanie:
- rocznego zapotrzebowania na energię (użytkową, końcową i pierwotną),
- udziału odnawialnych źródeł energii,
- jednostkowej emisji CO₂.
To ważne: nawet brak tych danych w ogłoszeniu może zostać uznany za naruszenie przepisów.
Jakie kary grożą za brak świadectwa?
Jeśli właściciel nie przekaże świadectwa w momencie sprzedaży lub najmu, notariusz (w przypadku aktu notarialnego) ma obowiązek pouczyć go o grożącej grzywnie. Kara może wynieść nawet 5000 zł.
Zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków, osoba, która nie wywiąże się z tego obowiązku, podlega karze grzywny na podstawie Kodeksu wykroczeń. To oznacza, że sprawa może zakończyć się również w sądzie.
Kiedy i jak mogą Cię skontrolować?
Kontrole mogą być przeprowadzane przez upoważnione służby, w tym w ramach czynności notarialnych lub administracyjnych (np. przy zgłoszeniu do użytkowania budynku). Odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązku spoczywa na właścicielu lub zarządcy.
Nie czekaj na kontrolę
Posiadanie świadectwa charakterystyki energetycznej to nie tylko obowiązek, ale też realna ochrona przed wysokimi kosztami – zarówno w postaci kar, jak i przyszłych wydatków na użytkowanie nieruchomości. Jeśli planujesz sprzedaż lub najem – zadbaj o dokument zawczasu.
To także coraz ważniejszy element świadomego gospodarowania energią i zarządzania kosztami eksploatacyjnymi, który może zwiększyć wartość Twojej nieruchomości na rynku.
Czytaj też:
Unia zakazuje pieców gazowych. Polacy zapłacą nawet 70 tys. zł za zmianę ogrzewaniaCzytaj też:
Zgarnij nawet 170 tysięcy. Dofinansowanie do domu 2025 – sprawdź, jak je zdobyć