Coś wyskakuje z paprotki lub storczyka? Jeśli zauważysz w doniczce małe żyjątka, nie panikuj!
Skoczogonki (Collembola) to stawonogi, które są częstymi mieszkańcami gleb doniczkowych. Są maleńkie, ale można je dostrzec, zwłaszcza gdy skaczą, czy raczej – katapultują się dzięki specjalnemu wyrostkowi znajdującemu się na podbrzuszu. Zanim sięgniesz po środki zwalczania szkodników, przeczytaj o nich więcej, bo skoczogonki są pożyteczne!
Jak wyglądają skoczogonki?
Skoczogonki mają zaledwie dwa lub trzy milimetry długości, wydłużony kształt i biały lub szary kolor. Wędrują po powierzchni gleby, a gdy zostaną zaniepokojone, skaczą!
Skoczogonki mają sześć nóg i długie czułki, ale nie są owadami. W przeciwieństwie do owadów, narządy gębowe skoczogonków są uwewnętrznione. To dzięki temu rozróżnieniu skoczogonki zostały umieszczone w osobnej klasie: entognaty!
Skoczogonki nie mają skrzydeł, nie przechodzą też metamorfozy (jak gąsienica, która staje się motylem). Rodzą się już w pełni ukształtowane! Na całym świecie występuje 8700 gatunków. W Polsce spotykane są np. pchły śnieżne (Hypogastrura nivicola).
Skoczogonki w doniczce – sanitariusze gleby
Skoczogonki żywią się rozkładającą się materią, grzybami i mikroskopijnymi glonami. Niektóre są miłośnikami pyłków, a inne pozbywają się nawet zarodników pasożytniczych grzybów. Skoczogonki pełnią więc funkcję sanitariuszy – czyszczą glebę z patogenów, a przetwarzając materię organiczną, użyźniają podłoże.
Nawet w przypadku dużych inwazji skoczogonki rzadko stanowią problem (głównie estetyczny). Jeśli skoczogonki rzeczywiście są uciążliwe, łatwo kontrolować ich populację – po prostu trzeba pozwolić glebie doniczkowej wyschnąć. Można ją też posypać cynamonem.
W jakich roślinach doniczkowych można spotkać skoczogonki?
Skoczogonki lubią żerować w podłożu o dużej wilgotności, spotyka się je więc w roślinach, które są często i obficie podlewane. Idealne warunki panują dla nich m.in. w paprotkach, storczykach, kalateach, fikusach, palmach, bluszczach, pieniążkach (Pilea peperomioides) itp.
Skoczogonki żywią się rozkładającą się materią organiczną. Doniczki, w których podłoże zawiera dużo kompostu, torfu lub innych organicznych dodatków, stanowią dla nich idealne miejsce do życia.