Tapetowanie ścian krok po kroku. Jak samodzielnie położyć tapetę w mieszkaniu?

Wraca moda na tapety, a z nią – wysyp wzorów i kolorów. Tapetą można pokryć wszystkie ściany w pomieszczeniu, tylko jedną lub wręcz tylko jej fragment, który chcemy podkreślić. Osoby, które mają ochotę na tapetę w mieszkaniu, ale nie chcą pokrywać nią całej ściany, mogą pomyśleć o modnych ostatnio tapeta w kształcie koła. Tapeta doda wnętrzu osobistego charakteru i podkreśli styl aranżacji. Ponadto warto wiedzieć, że tapety mają właściwości izolujące, poprawiają akustykę wnętrza (są też specjalne tapety dźwiękochłonne). Jak położyć tapetę? Najlepiej we dwoje.

Od czego zacząć tapetowanie ścian?

Tapetowanie zaczynamy od sprawdzenia stanu ścian. Podłoże musi być suche, płaskie, twarde, czyste i nośne. Jest kilka możliwości:

• Ściana otynkowana i pomalowana. Jeśli farba trzyma mocno, a ściana jest w miarę gładka, można zabierać się do tapetowania. Warto uprzednio przeprowadzić test z użyciem taśmy samoprzylepnej – przykleja się ją na starą farbę, a następnie energicznie odrywa, tak jak plaster opatrunkowy z kolana. Jeżeli na taśmie pozostaną resztki, starą warstwę farby należy usunąć. Jeżeli w ścianie są duże ubytki i/lub tynk się kruszy, należy przed tapetowaniem podłoże uzupełnić i ustabilizować.
• Stara tapeta papierowa. Jeśli dobrze przylega, można wykonać klejenie metodą tapety na tapetę (nowe linie styku nie powinny się pokrywać z poprzednimi). Starą tapetę, która jest uszkodzona i/lub odchodzi, należy zdjąć, a podłoże oczyścić.
• Ściana pokryta inną okładziną. Trzeba ją usunąć. Niewskazane jest podłoże z płytek, boazerii czy paneli, a także pokryte inną tapetą niż papierowa.
• Nowy tynk. Nawet jeśli na oko wydaje się, że jest suchy, należy się upewnić – wystarczy fragment ściany zakleić folią malarską (mniej więcej powierzchnię metr na metr) i odczekać dobę. Jeśli na foli skrapla się woda, oznacza to, że tynk jeszcze nie jest dostatecznie suchy.
• Beton. Podobnie jak w przypadku ściany otynkowanej i pomalowanej, konieczne jest sprawdzenie, czy nie ma większych ubytków. Jeśli są, należy je uzupełnić. A następnie podłoże umyć, odtłuścić je (zwłaszcza jeśli beton był zabezpieczany impregnatami przeciw wilgoci) i dobrze osuszyć.
• Płyty kartonowo-gipsowe. Należy sprawdzić łączenia, powinny być stabilne i gładkie (głębsze rowki na łączeniach będą widoczne, podobnie wypukłości).

Czy ścianę trzeba zagruntować przed tapetowaniem?

To zawsze dobry pomysł, grunt wzmocni i ustabilizuje podłoże. Do gruntowania stosuje się różne preparaty, w zależności od rodzaju podłoża, a czasem także od rodzaju tapety. Ważne, by stosować grunty przeznaczone pod tapetę! Nie może być to grunt głęboko penetrujący, bo za bardzo uszczelni podłoże i wtedy klej do tapet nie będzie trzymał.

• Ściana otynkowana i pomalowana. Farbę emulsyjną warto przetrzeć specjalnym preparatem zawierającym sodę oczyszczoną (albo po prostu wodą z dodatkiem sody) i dać jej porządnie wyschnąć. A potem użyć podkładu adhezyjnego (zwiększa przyczepność podłoża) lub podkładu pigmentowego do tapet.
• Nowy tynk wapienny – stosujemy podkład pigmentowy do tapet.
• Nowy tynk gipsowy – należy pokryć go wstępną warstwą kleju do klejenia tapet.
• Płyty kartonowo-gipsowe. Kładąc na płyty gk tapetę na flizelinie (czasem można spotkać nazwę tapeta na fizelinie), należy podłoże zagruntować podkładem pigmentowym do tapet. W przypadku tapet winylowych, reliefowych i na papierze wystarczy podkład do tapet rozpuszczalny w wodzie.
• Beton – stosujemy podkład pigmentowy do tapet. Jeśli chłonność podłoża jest niewystarczająca, można użyć flizeliny (fizeliny) renowacyjnej.

Tapetowanie ścian krok po korku

1. Wybór tapety

Jest kilka rodzajów tapet, różniących się materiałem, właściwościami (m.in. odpornością) oraz metodą aplikacji kleju, a także ceną.

• Tapety papierowe – składają się z dwóch lub więcej warstw papieru. Są zwykle najtańsze, ale i najtrudniej je położyć na ścianie, bo trzeba smarować klejem zarówno ścianę, jak i tapetę. Mogą być gładkie lub tłoczone. Nie są odporne na szorowanie i wilgoć, nie nadają się więc do łazienki i kuchni, a i w przedpokoju mogą szybko się zniszczyć.
• Tapety winylowe – wykonane są z papieru powlekanego tworzywem sztucznym, odporne na zniszczenia, a często także na wilgoć. Ale nie nadają się do łazienek, bo nie przepuszczają powietrza, co może prowadzić do zawilgocenia ścian. Można je za to myć na mokro.
• Tapety flizelinowe – dolna warstwa jest wykonana z flizeliny, czyli włóknina poliestrowej, natomiast górna z papieru lub papieru powlekanego np. przykład pianką PCW.

  Tapety na flizelinie są najłatwiejsze w obsłudze – bardzo dobry wybór dla początkującego tapeciarza (suchą tapetę rozwija się z rolki bezpośrednio na ścianie pokrytej klejem).
  Tapety na flizelinie są dość grube, więc mogą maskować drobne nierówności ściany. Ich odporność zależy od rodzaju warstwy wierzchniej. Tapetę flizelinową bardzo łatwo usunąć, na ścianie nie zostają ślady i resztki kleju.

• Tapety z włókna szklanego – ich spodnia część scala się z powierzchnią ściany, tapety z włókna szklanego nie przepuszczają wody, ale oddychają. Są bardzo trwałe (nawet do 20 lat). Ich usunięcie jest trudne. Tapety z włókna szklanego można malować.

2. Jaki klej do tapet będzie najlepszy?

Kleje do tapet występują pod dwiema postaciami. Do wyboru mamy gotowy do użycia klej sprzedawany w wiaderkach lub tubach oraz klej w proszku do własnoręcznego wymieszania. Który z nich wybrać? To zależy od skali prac (przy dużym remoncie klej w proszku wyjdzie taniej), umiejętności (lub braku chęci do własnoręcznego mieszkania kleju) oraz rodzaju tapety.

Klej uniwersalny powinien być odpowiedni do każdego rodzaju tapet, zwłaszcza do tapet papierowych. Jednak zdecydowanie lepiej wybrać preparat dostosowany do danego rodzaju okładziny. Na przykład do tapet flizelinowych przeznaczone są specjalne kleje, które ułatwiają późniejsze zdjęcie tapety bez uszkodzenia ściany. Taki klej nie chlapie i długo wysycha, co ułatwia pracę. Natomiast tapetę winylową najlepiej przyklejać specjalnym klejem z domieszką kleju dyspersyjnego (20–30 proc.).

Ważne! Klej powinien być świeży, zwietrzały traci właściwości. Należy dokładnie przeczytać instrukcję na opakowaniu produktu i stosować się do zaleceń producenta.

3. Wybór narzędzi do tapetowania

Warsztat tapeciarza nie jest specjalnie rozbudowany, nie wymaga też umiejętności wykraczających poza zwykłe zdolności manualne. Potrzebne będą:

• Stół tapeciarski – przy mniejszych powierzchniach, np. tapetowaniu fragmentu ściany można tapetę docinać na podłodze, zabezpieczonej grubym kartonem, jednak do większych robót przyda się specjalny stół, można go wynająć w wypożyczalni sprzętu budowlanego. Poza tym rolki tapety lubią się zwijać, a stół ma specjalne mocowania, pomocne podczas mierzenia i docinania.
• Maszynka do nanoszenia kleju (opcjonalnie). Przepuszcza się przez nią tapetę jak tkaninę przez magiel (kręcąc korbką lub używając dźwigni). Klej nanoszony jest równomiernie, za pomocą wałków.
• Pędzel do nakładania kleju. Przy niewielkich powierzchniach, np. tapetowaniu jednego pokoju, całkowicie wystarczy metoda ręczna. Pędzel do tapetowania powinien być szeroki, mieć miękkie i sprężyste włosie.
• Wiadro do mieszania kleju (jeśli wybierzemy klej w proszku).
• Drabinka o takiej wysokości, by stojąc na niej wygodnie było sięgać do górnej krawędzi ściany.
• Miarka
• Poziomnica
• Ołówek
• Nóż do tapet i nóż z łamanym ostrzem, tzw. skalpel budowlany. Nożyczki nie są dobrym pomysłem, trudno osiągnąć idealnie równą krawędź.
• Listwa (inaczej nazywana szyną) do przycinania krawędzi tapet – przy większych przedsięwzięciach bardzo pomocna, można ją kupić w markecie budowlanym za około 100 zł.
• Długa prosta listewka do odrysowywania krawędzi i wyznaczania linii na ścianie. Może być długa szkolna linijka.
• Gumowy wałek do wygładzania i dociskania tapety.
• Szpachla dociskowa do trudno dostępnych miejsc.
• Szczotka tapeciarska do wyrównywania powierzchni tapety.
• Gąbka i miska z wodą do usuwania nadmiaru kleju itp.

4. Przygotowanie ściany pod tapetę i linia bazowa

Podłoże zostało przygotowane wcześniej – jest stabilne, zagruntowane, czyste i suche. Co trzeba jeszcze zrobić? Należy usunąć wszelkie haczyki, kołki, listwy przypodłogowe i inne tego rodzaju elementy. Zdjąć oprawy gniazd elektrycznych i włączników światła, a przewody zabezpieczyć taśmą izolacyjną.

Następnie na każdej ścianie należy narysować pionową linię bazową, od której zacznie się tapetowanie (potrzebne będą: poziomnica, ołówek, miarka, linijka). Rysuje się ją przy oknie – specjaliści zalecają, by tapetowanie zaczynać od źródła światła, a potem się od niego oddalać.
Jeśli tapeta ma nie sięgać sufitu (robi się tak, by np. wizualnie obniżyć wnętrze lub poprawić jego proporcje), należy również wypoziomować i narysować górną krawędź.

5. Wymierzenie pomieszczenia i przycinanie tapety

W trakcie tapetowania ujawniają się często różnice w wysokości pomieszczenia – na jednej ścianie może to być nawet kilka centymetrów! Dlatego pomiary należy wykonywać na bieżąco przy przycinaniu każdego pasa tapety. Tnąc pasy, należy zostawiać zapas – naddatek powinien wynosić po o. 7 cm od góry i od dołu (dotniesz go potem, gdy tapeta będzie już przymocowana do ściany).

W przypadku tapety jednolitej, można ją ciąć z rolki w sposób ciągły. Wzorzysta wymaga uwagi i stałego dopasowywania wzoru do już położonego fragmentu (w tym przypadku wymagany zapas od góry i od dołu może być większy). Tapety ze wzorem mają na opakowaniu instrukcję dotyczącą powtarzalności wzoru oraz długości pasowania.

Ważne! Tapetę należy rozwijać i układać na ścianie w jedną stronę bez względu na to czy ma wzór czy nie.

6. Wybór sposobu aplikacji kleju do tapet

Czy trzeba smarować tapetę klejem? – to pytanie pojawia się najczęściej. To zależy od rodzaju tapety, a właściwie od jej warstwy podkładowej.

• Tapety na podkładzie papierowym – klej nakłada się i na tapetę, i na ścianę.
• Tapety na podkładzie innym niż papierowy, np. na flizelinie (fizelinie) – klej można nakładać bezpośrednio na ścianę, co – dodajmy – jest techniką o wiele łatwiejszą.

Jak nakładać klej na tapetę? Połóż przyciętą tapetę na płaskiej powierzchni – na podłodze lub stole tapeciarskim. Klej nanoś od środka ku krawędziom. Odczekaj tyle czasu, ile zaleca producent kleju (tzw. czas zmiękczania). Następnie równomiernie posmaruj klejem fragment ściany i przymocuj do niego tapetę, uważając by przy przenoszeniu nie doszło do przypadkowego zwinięcia i sklejenia tapety (bardzo irytujące).

Uwaga! Sprawni fachowcy smarują klejem kilka pasów jednocześnie, gdy kończą pokrywać ostatni, pierwszy jest już gotowy do położenia na ścianie. To usprawnia pracę, ale jeśli nie masz doświadczenia, lepiej wszystkie czynności rób pojedynczo.

7. Przyklejanie tapety do ściany

Pierwszy pas tapety przyklej, przykładając jej krawędź do narysowanej wcześniej linii bazowej (patrz: krok czwarty). Zaczynaj od góry i stopniowo schodź w dół, przyklejając niewielkie fragmenty tapety i wygładzając je, kierując się zawsze od środka ku krawędziom. Następnie tapetę należy docisnąć.
Dawniej poszczególne pasy tapety kładziono na zakładkę, ale wtedy widać wyraźne zgrubienia i dziś raczej się tej metody unika. Tapeta najlepiej wygląda położona na styk.

8. Ostateczne wygładzanie tapety na ścianie

Po położeniu każdego pasa tapety należy sprawdzić, czy wszystko idzie zgodnie z planem – czy wzór jest odpowiednio dopasowany, a powierzchnia gładka. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na krawędzie i narożniki.

Jeśli pojawią się pęcherzyki (a pojawią na pewno!), należy je wypchnąć spod tapety, pocierając jej powierzchnię gąbką, gumowym wałkiem lub specjalną szczotką – od środka wybrzuszenia ku jego krawędziom, a potem poza obręb tapety. Podobnie postępuj w przypadku nierówności. Klej, który przy okazji wypłynie spod tapety, należy od razu wytrzeć.

Uwaga! Tapety z wypukłym wzorem nie wolno zbyt mocno dociskać, do wyrównywania powierzchni i wypychania powietrza spod tapety, zamiast gumowego wałka lepiej użyć miękkiej szmatki.

Jeśli wzór nie układa się jak należy, świeżo położoną tapetę można lekko przesunąć, po czym ponownie wygładzić.

9. Docinanie nadmiaru tapety

Czas na usunięcie zapasu tapety przy suficie i przy podłodze (narzędzia: miarka, skalpel, poziomica, ołówek, długa linijka). Nie należy z tym zwlekać – jeśli klej mocno zwiąże, trudniej będzie precyzyjnie dociąć tapetę, a jej brzegi mogą odstawać. Gdy już do tego dojdzie, można lekko odsunąć brzeg tapety, zakroplić pod nią odrobinę kleju i mocno docisnąć.

10. Tapetowanie ścian w narożnikach, wnękach i przy kaloryferach

Tapety nie należy docinać do narożnika! Wypełnia się go tapetą i dociska listwą, by uformować ładny i równy róg. Następnie, już na sąsiedniej ścianie, wymierza się pion (ok. 2 cm od narożnika) i w tym miejscu docina tapetę. Będzie to też miejsce dające początek kolejnemu pasowi tapety. Podobnie postępuje się we wnękach okiennych i innych.

W przypadku kaloryferów sprawa jest trudniejsza – najlepiej byłoby grzejnik zdjąć, ale często jest to niemożliwe. Należy więc pokryć tapetą ścianę tak głęboko jak się da (5 cm powinno wystarczyć), pomagając sobie szpachlą tapeciarską. Uwaga! Przed tapetowaniem grzejniki należy przykręcić i poczekać aż się schłodzą.

Czytaj też:
Jaka tapeta do sypialni? Modne tapety do sypialniCzytaj też:
Tapeta w kuchni na jednej ścianie