Hasło reuse, czyli „użyj ponownie” oznacza nadanie nowej funkcji starym przedmiotom. Może to dotyczyć wszystkiego, od budynków począwszy, na domowych drobiazgach skończywszy. Ale to europaleta (a wcześniej po prostu drewniana paleta) była i jest obiektem najczęściej otrzymującym drugie życie, zarówno jako materiał (recycle), jak i w całości w nowej roli (reuse). I to na długo, nim oba hasła stały się popularne. Zwykle powstają z niej meble i obiekty małej architektury ogrodowej – altanki, kwietniki itp.
Co to jest drewniana europaleta?
Paleta matka została stworzona w 1950 roku przez szwedzki koncern BT Industries, tak by pasowała do wszystkich rodzajów wózków widłowych. Dziś na rynku są różne palety, przy czym tylko te, których budowa i wymiary są zgodne z europejską normą UNE–EN 13698–1 można nazywać europaletami. Ich wymiary to 1200 x 800 x 144 mm. To pozwala je traktować jak moduły, zawsze do siebie pasujące. Znormalizowane są również inne elementy europalety: składa się ona z pięciu desek górnych, trzech płóz, dziewięciu wsporników i 78 gwoździ. Wszystkie narożniki są równo ścięte. Oryginalne europalety mają znaczki EUR, EPAL, a na środkowym wsporniku oznaczenie kraju pochodzenia, obróbki termicznej (daje pewność, że paleta jest wolna od szkodników i drobnoustrojów), numeru licencji, roku i miesiąca produkcji.
Na co zwrócić uwagę, wybierając palety do budowy mebli?
Europalety można kupić lub pozyskać w inny sposób, np. w sklepach czy marketach budowlanych, które często nie mają co z nimi zrobić. Należy się jednak upewnić, że drewno nie miało kontaktu z toksycznymi substancjami lub nie jest nimi nasączone (jeśli palety były używane do transportu np. nawozów sztucznych – odpadają). Dotarcie do takiej informacji bywa trudne, najlepsze są więc europalety nowe (40–60 zł), używane są tańsze – kosztują około 30 zł za sztukę.
Przygotowanie palet jest proste
Przed użyciem palety należy oczyścić, wyszlifować i odkurzyć. Do tego najlepszy będzie papier ścierny (gradacja 80–100) lub szlifierka. Powierzchnia musi być równa i gładka, pozbawiona zadziorów. Ubytki można – ale nie trzeba – wypełnić szpachlą do drewna i po wyschnięciu zeszlifować powierzchnię.
Malowanie palet przedłuży życie mebli
Tak przygotowane palety można zacząć malować. Najpierw impregnujemy drewno, następnie gruntujemy je i po odpowiednim czasie (podanym na opakowaniu), malujemy – wałkiem, pędzlem bądź natryskowo. Rodzaj preparatów musi być odpowiedni do warunków, w jakich staną meble – na zewnątrz lub wewnątrz.
- Impregnaty są bezbarwne lub w naturalnych odcieniach drewna, zabezpieczają przed warunkami atmosferycznymi, grzybami i szkodnikami.
- Grunt daje lepszą przyczepność farbie.
- Farba. Wybór farb do drewna jest duży, zarówno jeśli chodzi o skład, jak i krycie – są farby całkowicie kryjące po takie, które dają cienką warstwę (widać rysunek słojów).
- Naturalny wygląd drewna można osiągnąć, stosując bezbarwną lakierobejcę (po zaimpregnowaniu i zagruntowaniu powierzchni).
Łączenie palet – różne sposoby
Łączenie palet musi być stabilne, odradzamy wiązanie ich trytytkami. Najlepsze będą kątowniki i płaskowniki mocowane na śruby lub za pomocą wkrętów. Meble z palet, szczególnie stoliki warto wyposażyć w kółka. Jeśli będą masywne i wysokie do zbudowania stolika wystarczy jedna paleta. Na niski stolik bez dużych kółek trzeba zużyć dwie palety, na wysoki – trzy. Stoliki przykryte blatem ze szkła hartowanego lub innego, najlepiej przeziernego, materiału będą praktyczniejsze. Można oczywiście dać blat nieprzezroczysty, np. z kamienia. Z palet, jak z klocków można składać meble ogrodowe lub na taras, np. siedzisko czy leżak, ale i różne meble do domu, takie jak sofa, narożnik, stolik, ława, ławka – kompletny zestaw wypoczynkowy!
Meble z palet mogą być miękkie. Jak zrobić kanapę?
Siedziska z palet, by były wygodne, muszą mieć poduszki lub materace. Tapicerka powinna być na tyle gruba i mięsista, by nie czuć było przez nią łączeń i szpar (chyba że dodamy pod nią jednorodną płytę). Ale jest też aspekt wizualny – najciekawiej prezentują się tapicerki, których grubość jest większa niż wysokość pojedynczej palety. Poduszki można położyć luzem lub, co wygodniejsze, umocować je dwustronnym rzepem. Przyczepianie poduszek i materacy na stałe może być kłopotliwe, gdy po sezonie trzeba będzie je zdjąć, a w przypadku mebli domowych – uprać lub wymienić.
Czytaj też:
Jak modnie zaaranżować balkon 2023. Trendy, kolekcjeCzytaj też:
Wnętrza vintage, czyli stylowa matematyka pary projektantówCzytaj też:
Palenisko ogrodowe? Sposób na klimat i ciepło na tarasie?