Jesienny ogród. Prace ogrodowe w listopadzie

Czekają nas jesienne opryski drzew owocowych, będziemy musieli usunąć opadłe liście oraz zmumifikowane owoce.

By łatwiej było się rozeznać w listopadowych pracach ogrodowych, usystematyzujemy je, dzieląc tekst na poszczególne podrozdziały. Po kolei zajmiemy się kolejnymi elementami ogrodu.

Drzewa, krzewy, pnącza, zabiegi uprawowe

Listopadowe prace w ogrodzie zaczynamy od grabienia. Grabienie liści to pierwsza czynność w naszym listopadowym terminarzu. Suche liście możemy spalić lub przeznaczyć na kompost, który w późniejszym terminie będzie znakomitym naturalnym nawozem. Nie ma co liczyć na to, że jedno grabienie liści wystarczy. Ostatnie liście, które opadną będziemy grabili jeszcze w grudniu.

Listopad w ogrodzie to czas, gdy sadzimy nowe drzewka. Dobrze udeptujemy ziemię wokół nich. Natomiast nowe rośliny, których na razie nie będziemy wysadzać dołujemy (lub umieszczamy w osłoniętych miejscach, ich korzenie przechowujemy w torbach z torfem). Po uprzednim przycięciu gałęzi drzew i krzewów liściastych, zbieramy je i palimy. Kolejną ważną czynnością jest zabezpieczenie roślin przed zimnem.

Gdy tylko nadejdą pierwsze przymrozki, zabezpieczamy rośliny wrażliwe: powojniki i inne krzewy zimozielone wrażliwe na mróz i wiatr. Do ich okrycia możemy wykorzystać ziemię, gałązki drzew iglastych, mech, piasek lub trociny.

Delikatne krzewy, które rosną przy ścianach, zabezpieczamy przed wiatrem i mrozem matami słomianymi. Następnie bardzo staranie uprawiamy ziemię i dokładnie oczyszczamy ją z chwastów.

Drzewa, krzewy i pnącza, sadzenie i wysiew

W listopadzie sadzimy drzewa i krzewy liściaste oraz krzewy owocowe. Wysadzamy także rośliny odchowane w doniczkach. Wysadzamy wrzosy, wrzośce oraz żywopłoty z udziałem krzewów zimozielonych.

Drzewa, krzewy i pnącza, rozmnażanie

Pobieramy zdrewniałe sadzonki krzewów zimozielonych, krzewów owocowych i krzewów liściastych. Robimy okłady z pędów aktynidii, pobieramy zdrewniałe sadzonki z jaśminu nagokwiatowego, po czym ukorzeniamy je w cieple. W listopadzie pobieramy także sadzonki korzeniowe takich krzewów jak: sumak octowiec, azalia, szczęślin.

Róże, zabiegi uprawowe

Róże zajmują ważne miejsce zarówno w naszych ogrodach, jak i w sercach. Oto jakie prace ogrodowe powinniśmy przy nich wykonać.

Przygotowujemy mieszankę kompostu ogrodowego i mączki kostnej, która będzie nam potrzebna przy sadzeniu krzewów. Porządkujemy ogród różany. Kosimy trawę, usuwamy pozostałe chwasty. Usuwamy także chore i suche pędy, grabimy suche liście. Róże pienne przywiązujemy lub palikujemy.

Róże, sadzenie i wysiew

Sadzimy nowe krzewy róż. Używamy do tego uprzednio przygotowanej mieszanki do sadzenia. Po posadzeniu – obficie podlewamy i obsypujemy ziemią. Ułatwi to przyjęcie się rośliny oraz zabezpieczy przed mrozem. Pamiętajmy, że róże pnące sadzimy co najmniej 30 cm od ściany lub płotu.

Róże, cięcie i formowanie

Zanim posadzimy nowe krzewy, najpierw przycinamy boczne pędy, skracamy i usuwamy uszkodzone korzenie.

Róże, inne czynności do wykonania w listopadzie

Okrywamy krzewy róż na zimę. Możemy okryć je ziemią, piaskiem, mchem, trocinami. Nadają się do tego również gałązki drzew iglastych. Róże wielokwiatowe obsypujemy do wysokości 20 cm. Róże pienne natomiast przyginamy do ziemi, przymocowujemy i zabezpieczamy ich korony. Ewentualnie możemy także lekko osłonić pień. Oczywiście róże możemy także chronić przed zimnem formując chochoł.

Trawnik, zabiegi uprawowe

Po opadnięciu liści, starannie grabimy trawnik. Przygotowujemy glebę pod nowy trawnik, przekopujemy ją głęboko i pozostawiamy w brytach. Jeśli pogoda sprzyja, kontynuujemy przewietrzanie trawnika i spulchnianie gleby.

W listopadzie tworzymy drenaż i system odprowadzania wody z trawnika. Listopad w ogrodzie to również czas na konserwację sprzętu, na przykład kosiarki. Ostrzymy więc noże, wylewamy paliwo ze zbiorników kosiarek spalinowych.

Ważne: Unikamy deptania trawnika w czasie przymrozków i silnych opadów deszczu. Może to spowodować uszkodzenie murawy.

Rośliny rabatowe, zabiegi uprawowe

Późną jesienią porządkujemy zagony i rabaty. Przekopujemy więc glebę, mieszamy ją z obornikiem i pozostawiamy w bryłach. Suszymy i czyścimy, ewentualne wymieniamy paliki i kołki. Grabimy ostatnie kolorowe liście, z suchych liści, resztek roślin oraz z części naziemnych roślin ozdobnych i chwastów robimy ognisko.

Sprawdzamy przechowywane karpy złocieni i dalii, egzemplarze porażone chorobami usuwamy. Obsypujemy nowo posadzone rośliny i zabezpieczamy je przed zimą. Następnie przygotowujemy na zimę pozostawione w gruncie byliny i inne rośliny ozdobne. Możemy już przygotować zagony pod groszek pachnący, który wysiejemy wiosną.

Rośliny rabatowe, rozmnażanie

Czyścimy bulwy mieczyków, oddzielamy bulwy przybyszowe, wyrzucamy chore i stare. Dobre składamy w chłodnym i zacienionym miejscu. Siewki w szklarni sadzimy do doniczek. W listopadzie można jeszcze przesadzać i dzielić konwalie.

Cebule do pędzenia, które mają już pędy wystarczającej długości przenosimy do chłodnego, lecz dobrze oświetlonego pomieszczenia.

Czytaj też:
Chryzantemy, jesienne kwiaty. Odmiany, uprawa, pielęgnacja

Ogrody skalne i wodne, zabiegi uprawowe

Usuwamy opadłe liście z alpinarium i przeznaczamy je na kompost, usuwamy zimujące chwasty. Następnie lekko wzruszamy ziemię pomiędzy kępami roślin, rozsypujemy żwir lub małe kamyczki. W listopadzie wypuszczamy wodę z basenu ogrodowego i oczka wodnego, usuwamy z niego zanieczyszczenia – liście i części roślin. Usuwamy również liście roślin nawodnych z powierzchni stawu. W zbiornikach głębokich kłącza roślin wodnych mogą zimować na miejscu, natomiast w płytkich oczkach wodnych czy basenach ogrodowych należy je odpowiednio zabezpieczyć deskami i liśćmi po uprzednim spuszczeniu wody. Byliny, które rosną w pobliżu zbiorników wodnych przycinamy krótko, usuwamy chwasty, porządkujemy z resztek roślinnych po czym dokładnie przykrywamy. Z końcem listopada kończymy również karmienie ryb w stawie.

Warzywa i zioła, zabiegi uprawowe

Uprzątamy ostatnie warzywa korzeniowe, resztki roślinne oraz chwasty, głęboko przekopujemy glebę i pozostawiamy ją w brytach. Teren nawozimy nawozami fosforowymi i potasowymi. Ponad to przygotowujemy rozsadnik, co cztery lata zmieniamy jego miejsce. Nawozimy go obornikiem, nawozami, przykrywamy słomą.

Warzywa i zioła, sadzenie i wysiew

Przed nastaniem mrozów, wykopujemy kępki szczypiorku do pędzenia w zimie. Wysiewamy zimą koper ogrodowy, warzywa korzeniowe: marchew i pietruszkę, aby mieć wcześniejszy zbór wiosną. W domu wysiewamy rzeżuchę i trybulę.

Na początku listopada w ogrodzie warzywnym zbieramy plon późnych odmian kapusty i brukselki (warzywa kapustne). Zbieramy również plon późnych odmian porów. Część roślin możemy pozostawić w gruncie na zbiór wiosenny, trzeba je jednak zabezpieczyć.

Przygotowanie ogrodu i drzew owocowych

Przede wszystkim musimy wykonać jesienne opryski drzew owocowych. Po opadnięciu liści – czereśnie, wiśnie i brzoskwinie opryskujemy przeciwko rakowi bakteryjnemu, brzoskwinie natomiast przeciwko kędzierzawości liści. Drzewa owocowe opryskujemy także olejem mineralnym, by zniszczyć jaja mszyc i miodówek.

Uwaga, nie pryskamy podczas wietrznej i deszczowej pogody. Odpowiednie preparaty zakupimy bez problemu w sklepach ogrodniczych. W przypadku starszych drzew, usuwamy rakowate narośla, a rany zabezpieczamy maścią ogrodniczą.

Drzewka owocowe właśnie posadzone palikujemy, przywiązujemy i zabezpieczamy przed zimnem obornikiem lub torfem oraz przed zającami i królikami – elastyczną siatką.

Przed nastaniem zimy. Sadzenie drzew owocowych

Na początku listopada sadzimy młode drzewa oraz krzewy owocowe: maliny, jeżyny, porzeczki, agrest. Zaraz po posadzeniu usuwamy najsłabsze ich pędy, skracamy pozostawione pędy.

Jeszcze przed nadejściem mrozów umieszczamy na drzewach skrzynki lęgowe i karmniki dla ptaków. Poza tym naprawiamy ogrodzenia i sprawdzamy, jak się mają nasze narzędzia ogrodnicze.

Czytaj też:
Rośliny pnące, pnącza zimozielone. Twój ogród będzie piękny także zimąCzytaj też:
Zwiastują nadejście jesieni. Wrzosy, uprawa i pielęgnacja