Czy znacie kogoś, kto nie lubi róż? Róże są jednymi z najczęściej uprawianymi krzewami ogrodowymi nie tylko w Polsce, ale chyba i na całym świecie. O ich popularności decyduje nie tylko ich zniewalająca uroda tych roślin, lecz również olbrzymia dostępność odmian o różnym pokroju, wyglądzie, kolorze i tempie wzrostu. Wizyta w rosarium Ogrodu Botanicznego powinna być poprzedzona małą powtórką z wiedzy o różach.
Wspólna historia róży i człowieka
Historia uprawy róż sięga czasów starożytnych. Dla starożytnych Greków róże były symbolem bogini miłości Afrodyty (antyczna poetka Sofona nazwała różę królową kwiatów). W starożytnym Rzymie natomiast róże uprawiano masowo i sprowadzano je nawet z Afryki Północnej. Olejki różane od wieków wytwarzano na dalekim Wschodzie. W czasach nowożytnych w całym europejskim świecie znany był ogród różany Marii Antoniny w Malmaison. Cesarzowa zgromadziła tam aż 200 odmian róż, podobno wszystkie, które były wtedy znane.
Odmiany i gatunki róż
A ile gatunków róż jest znanych dziś? Nie sposób zliczyć, a tym bardziej wszystkie je poznać. Róże podzielono na grupy, by ułatwić ich klasyfikację. Przyjmuje się, że na świecie rośnie ponad 200 gatunków dzikich róż i (uwaga!) 20 tysięcy odmian uprawowych, ogrodowych, szlachetnych. Bardzo się między sobą różnią. Krzewy róż mają zróżnicowaną wielkość i pokrój. Mają różne liście i rodzaje pędów. Wspólnym mianownikiem dla prawie wszystkich ich gatunkach jest fakt występowania kolców na łodygach. Róże różnią się także samymi kwiatami, ich wielkością i sposobem osadzenia na łodydze: mogą być osadzone pojedynczo lub zebrane w kwiatostany. Mogą również być jednokolorowe lub wielokolorowe.
Podział róż na grupy
Z powodu dużej różnorodności wśród tych krzewów, róże podzielono na kilka grup: róże wielkokwiatowe, róże rabatowe, róże parkowe i róże pnące.
- Róże wielkokwiatowe to najliczniejsza grupa róż. Uznawane są za najpiękniejsze, kwiaty są zwykle osadzone na łodydze pojedynczo. Mają wygórowane wymagania uprawowe. To one są najczęściej sprzedawane jako kwiaty cięte.
- Róże rabatowe – można z nich tworzyć żywopłoty lub rabaty. Róże z tej grupy charakteryzuje to, że na jednym pędzie wytwarzają od kilku do kilkudziesięciu kwiatów. W zależności od odmiany mają od 20 do 100 cm wysokości.
- Róże pnące – do tej grupy zalicza się odmiany róż o długich, wiotkich pędach, które mogą być rozpinane na podporach. Są chętnie sadzone ze względu na swój efektowny wygląd – mogą zdobić ściany domów, piąć się po werandach i pergolach.
- Róże parkowe – są to krzewy o sztywnych prostych pędach, które silnie się rozgałęziają i dorastają do 2-3 m wysokości. Są odporne na choroby i szkodniki, nie wymagają prawie żadnej pielęgnacji, są odporne na mrozy i dobrze rosną na słabej glebie. Róże parkowe kwitną bardzo obficie raz lub dwa razy w sezonie.
- Róże pienne – są to odmiany szczepione na pniu, zwane też „drzewkami różanymi”. Otrzymuje się je przez szczepienie odmian szlachetnych z różnych grup na specjalnie przygotowanym pędzie róży dzikiej. Sadzi je się w pojemnikach na gankach i w małych ogrodach.
- Róże pienne – silnie się krzewią i szybko przykrywają powierzchnię ziemi, tworząc gęste zarośla, obficie kwitnące latem. Są odporne na mróz, złe warunki klimatyczne i choroby.
- Róże miniaturowe – te róże możemy uprawiać w doniczkach w mieszkaniach lub na przykład na skalniach. Maja od 20 do 30 cm wysokości.
Rosarium w Ogrodzie Botanicznym UW i polskie w nim odmiany
Z tą wiedzą można odwiedzić rosarium. W Ogrodzie Botanicznym UW w Warszawie lipiec to najlepszy czas na podziwianie róż, które są w pełnym rozkwicie. W pięknie utrzymanej różance znajdziemy 165 odmian, w tym 11 polskich odmian, między innymi „Kutno”, „Mikołaj Kopernik”, „Warszawa”, „Merkury”, „Nawojka”, „Mazowsze”, „Chopin” i „Czesław Miłosz”.
Róża Czesław Miłosz
Róża Iwona
Róża Europeana
Róża Anisade
Róża Eye of the Tiger
W „różance”, poza polskimi odmianami, zachwyca kolekcja odmian angielskich: „La Reine” z 1842 roku, „Szekspir”, „Abraham Derby”. Odmiana najpiękniej pachnąca to „Eifel Tower”, a barwą i kształtem „Ave Maria”.
Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego istnieje od 1818 roku. Znajduje się w Alejach Ujazdowskich w Warszawie. Jest trzecim najstarszym ogrodem botanicznym w Polsce. Kolekcja ogrodu liczy około 5 tys. gatunków i odmian drzew, krzewów oraz roślin zielnych.
Czytaj też:
Mszyce na krzewach róż? Oprysk zrobiony z pikantnej przyprawy załatwi sprawęCzytaj też:
Róże więdną w wazonie? Wsadź je jak najszybciej do wrzątkuCzytaj też:
Róże zaatakował mączniak prawdziwy? Oto skuteczny oprysk, który nic nie kosztuje