Irysy zwane inaczej kosaćcami to bardzo liczna rodzina ponad 200 gatunków. Poszczególne różnią się od siebie nie tylko wyglądem, kolorem i kształtem kwiatów, lecz również wymaganiami uprawowymi i terminem sadzenia. W Polsce najpopularniejsze są kosaćce kłączowe i cebulowe. Sadzimy je w zupełnie innych terminach.
Uprawa irysów cebulowych
Irysy cebulowe są tak popularne nie tylko dlatego, że zdobią nasze kwiatowe rabaty. Na to, że są tak lubiane, wpływ ma zapewne łatwość ich uprawy. Nie mają dużych wymagań. Musimy zapewnić jej słoneczne stanowisko (możliwie osłonięte od wiatru). Podłoże, w którym będą rosły najlepiej i kwitły najpiękniej, powinno być żyzne, przepuszczalne i próchnicze o pH obojętnym lub lekko kwaśnym. Na terenach zbyt podmokłych roślina nie będzie kwitła, może również zapaść na chorobę grzybową. Irysy nawozimy nawozami organicznymi – biohumusem oraz kompostem. Przed nadejściem mrozów cebule zabezpieczamy ściółkowaniem gleby. Kosaćce cebulowe bardzo dobrze czują się również na podwyższonych grządkach.
Wykopywanie cebul kosaćców
Jeśli podłoże w naszym ogrodzie jest gliniaste, cebule kosaćców holenderskich i mieczowych (angielskich) wykopujemy co roku. Robimy to, gdy ich liście zaczynają usychać, pod koniec lipca. Cebule przetrzymujemy w szopie lub w garażu, a gdy przeschną oczyszczamy z resztek ziemi. Przechowujemy je w przewiewnej torbie podwieszonej pod sufitem do września-października, kiedy to ponownie wysadzamy je do gruntu.
Podział cebul irysów
Jeżeli w czasie sezonu wegetacyjnego liście irysów schną i żółkną, to sygnał, że cebule powinny zostać podzielone. Po wyjęciu z podłoża, delikatnie oddzielamy poszczególne cebule. Bardzo uważamy, by przy okazji nie zniszczyć korzonków. Cebule sadzimy pojedynczo w małych grupach. Usuwamy rośliny, które mają czarne liście lub brunatne plamy na cebulach.
Jak i kiedy sadzić kosaćce cebulowe?
Kosaćce cebulowe sadzimy do gruntu jesienią, w drugiej połowie września i w październiku. Sam zabieg nie jest skomplikowany i przypomina sadzenie innych roślin cebulowych – tulipanów i narcyzów. Przed posadzeniem sprawdzamy, czy cebulki irysów nie są uszkodzone, nie mają przebarwień, nie zaatakowała je żadna choroba. Jeśli wszystko z nimi w porządku, umieszczamy je w gruncie na głębokości wynoszącej około 10-12 cm. Istotna jest odległość pomiędzy cebulkami. Przy miniaturowych odmianach powinna wynosić 15 cm, przy większych nawet 25 cm.
Czytaj też:
Prace ogrodowe, które należy wykonać jesienią. Jest tego trochę...
Kiedy sadzić irysy kłączowe?
Irysów kłączowych, których podziemna część rośliny to nie cebule, lecz kłącza, nie sadzimy do gruntu jesienią, lecz w kwietniu albo na przełomie sierpnia i września. Wówczas delikatnie wykopujemy bryłę korzeniową z ziemi i dzielimy ją, by rozmnożyć roślinę. Wyjęcie jej z podłoża nie powinno nastręczać trudności, ponieważ kosaćce rosną bardzo płytko. Wybieramy młode kłącza z co najmniej jednym oczkiem, z którego wyrastają liście. Przed posadzeniem sadzonki, zarówno liście, jak i korzonki skracamy. Umieszczamy ją w gruncie płytko, bo około 2-3 cm pod powierzchnią.
Czytaj też:
Zaprawianie cebul tulipanów i innych roślin ozdobnychCzytaj też:
Cebulki narcyzów – kiedy i jak je sadzić do gruntu.