Mrówki są jednymi z najczęściej spotykanych owadów w ogrodzie. Choć odgrywają ważną rolę w ekosystemie, potrafią też wyrządzić szkody. Jak się ich pozbyć w sposób bezpieczny dla ludzi, zwierząt i środowiska? Kluczem może być wykorzystanie naturalnych wrogów oraz roślin, których owady te unikają. Sprawdź, co naprawdę działa – i dlaczego warto zachować równowagę zamiast sięgać po chemię.
Czytaj też:
Mrówki na drzewach owocowych to sygnał alarmowy. Działaj!
Mrówki w ogrodzie – sojusznicy czy szkodniki?
Mrówki (Formicidae) to owady społeczne, które budują rozbudowane kolonie, często zakładane w glebie, pod kamieniami lub w szczelinach murów. Ich obecność w ogrodzie nie zawsze jest niepożądana – wręcz przeciwnie, mogą przynosić wiele korzyści:
- Usuwają resztki organiczne – przyczyniają się do rozkładu materii i oczyszczania ogrodu z martwych organizmów.
- Polują na larwy szkodników – zwłaszcza tych, które atakują rośliny.
- Spulchniają glebę, co sprzyja napowietrzeniu i drenażowi.
Z drugiej strony, nadmiar mrówek może prowadzić do problemów:
- Mrówki „hodują” mszyce, chroniąc je przed drapieżnikami i przenosząc z rośliny na roślinę – w zamian pobierają słodką spadź.
- Uszkadzają korzenie roślin, budując mrowiska pod ich bryłą korzeniową.
- Psują estetykę trawnika, tworząc kopczyki ziemi.
Jak zatem ograniczyć ich populację bez szkody dla ekosystemu?
Czytaj też:
Rozsyp ten proszek w ogrodzie, a inwazja mrówek zniknie w jeden dzień!
Naturalni wrogowie mrówek – pomocnicy ogrodnika
Zgodnie z publikacjami Instytutu Ochrony Roślin – PIB i Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, skuteczną metodą ograniczania populacji mrówek jest wspieranie obecności ich naturalnych wrogów.
1. Ropuchy szare (Bufo bufo)
Płazy te chętnie zjadają owady naziemne, w tym mrówki. By je przyciągnąć, warto zostawić w ogrodzie wilgotne zakątki, sterty liści czy kamienie dające schronienie. Ropuchy są całkowicie pożyteczne i nie zagrażają uprawom.
2. Dzięcioły i inne ptaki owadożerne
Dzięcioł duży (Dendrocopos major) i dzięcioł zielony (Picus viridis) żywią się owadami, w tym mrówkami. Można je zachęcić do wizyt, wieszając karmniki i budki lęgowe, a także pozostawiając martwe drzewa lub pnie – ich ulubione miejsce żerowania.
3. Niektóre chrząszcze i pająki
Biegacze i skakunowate to naturalni łowcy mrówek. Ich obecność można wspierać, ograniczając intensywne przekopywanie gleby i unikając stosowania chemicznych środków owadobójczych.
Czytaj też:
Naturalna pułapka na mrówki. Wystarczą dwa składniki z kuchni
Rośliny odstraszające mrówki – naturalna bariera
Niektóre gatunki roślin wydzielają związki zapachowe, które są nieprzyjemne dla mrówek i skutecznie zniechęcają je do zasiedlania danego terenu. Zgodnie z opracowaniami Zakładu Botaniki PAN, najskuteczniejsze są:
Mięta pieprzowa (Mentha × piperita)
Jej silny, odświeżający zapach działa odstraszająco na wiele owadów. Można ją sadzić przy obrzeżach rabat i w donicach wokół tarasu.
Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia)
Oprócz walorów dekoracyjnych i zapachowych, lawenda działa jako repelent mrówek, komarów i moli.
Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare)
Ta dzika roślina, znana z silnego zapachu, odstrasza nie tylko mrówki, ale i mszyce, mole oraz muchy. Warto jednak sadzić ją z umiarem – może być inwazyjna.
Domowe metody – skuteczność i bezpieczeństwo
Jeśli mimo wszystko populacja mrówek wymyka się spod kontroli, można sięgnąć po bezpieczne, domowe sposoby:
Soda oczyszczona i mąka kukurydziana
Substancje te zaburzają układ pokarmowy mrówek. Rozsypane wzdłuż ich ścieżek mogą zredukować liczebność kolonii.
Wywar z czosnku
Odstrasza mrówki intensywnym zapachem. Można go przygotować z kilku ząbków czosnku zalanych wrzątkiem – po ostudzeniu i przecedzeniu spryskuje się nim miejsca aktywności owadów.
Czytaj też:
Z ogrodem pełnym mrówek poradziłam sobie dzięki trikowi z USA. Działa wspaniale
Cynamon
Wysypany wokół wejść do gniazd lub tarasu działa jak naturalna bariera zapachowa.
Te metody nie zagrażają roślinom ani zwierzętom domowym, co potwierdzają m.in. badania Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt, 2023).
Jak pozbyć się mrówek z ogrodu
Mrówki nie zawsze muszą być traktowane jako szkodniki. Kluczem jest obserwacja, równowaga i interwencja tylko wtedy, gdy populacja wymyka się spod kontroli. Zamiast sięgać po toksyczne środki, warto wspierać naturalnych wrogów owadów i wykorzystać właściwości odstraszające wybranych roślin. Taki ekologiczny model zarządzania ogrodem jest nie tylko skuteczny, ale też bezpieczny i zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Czytaj też:
Najpierw pęcznieją, a potem giną. Bezkonkurencyjny trik na mrówki w ogrodzieCzytaj też:
Mrówki w ogrodzie? Wysyp to między grządki, a nie wrócą przez całe lato