Ćma bukszpanowa (Cydalima perspectalis) to inwazyjny motyl pochodzący z Azji Wschodniej, który od ponad dekady skutecznie niszczy bukszpany w ogrodach Europy. W Polsce obecna jest od około 2012 roku, a jej larwy potrafią w ciągu kilku dni całkowicie ogołocić rośliny z liści, doprowadzając do ich obumarcia. Największe szkody obserwuje się właśnie w miesiącach letnich, od czerwca do sierpnia, gdy rozwija się kolejne pokolenie gąsienic.
Zamiast sięgać po chemiczne środki ochrony roślin, które mogą zaszkodzić pożytecznym owadom i środowisku, warto rozważyć domowe opryski na bazie naturalnych składników, takich jak tytoń, szare mydło czy ocet. Ich skuteczność potwierdzają ogrodnicy i badania nad bioaktywnymi substancjami roślinnymi.
Czym grozi obecność ćmy bukszpanowej?
Objawy obecności tego szkodnika są stosunkowo łatwe do rozpoznania. Na krzewach pojawiają się:
- charakterystyczne pajęczynowate przędze oplatające liście i pędy,
- nadgryzione, pożółkłe liście z widocznymi śladami żerowania,
- zielonkawe odchody larw, gromadzące się u nasady liści,
- aktywne gąsienice – zielonkawe, z czarnymi paskami i kropkami, długości do 4 cm.
Im wcześniej podejmie się działania, tym większa szansa na uratowanie krzewów bukszpanów bez konieczności ich wycinania.
Czytaj też:
Ćma bukszpanowa zgładzona w dobę. Wystarczy proszek z kuchni
Naturalne opryski, które zwalczają ćmę bukszpanową
1. Wywar z tytoniu
Tytoń zawiera nikotynę, która działa paraliżująco na układ nerwowy wielu owadów, w tym gąsienic ćmy bukszpanowej.
Przepis:
- 0,5 kg liści tytoniu lub rozdrobnionych papierosów bez filtra,
- 5 litrów wody.
Gotuj przez 30 minut, następnie ostudź i odstaw na 24 godziny. Odcedź i przelej do opryskiwacza. Stosuj wyłącznie wieczorem, nie częściej niż co 3 tygodnie.
2. Roztwór z szarego mydła
Szare mydło (bez dodatków zapachowych i barwników) zawiera kwasy tłuszczowe i działa kontaktowo – uszkadza powłokę ochronną owadów i uniemożliwia im oddychanie.
Przepis:
- 10 litrów ciepłej wody,
- 150–300 g startego szarego mydła.
Rozpuść mydło w wodzie, ostudź i przecedź. Opryskuj dokładnie liście – od spodu i z wierzchu. Roztwór działa natychmiastowo na młode larwy.
Czytaj też:
Po ćmie bukszpanowej zostanie wspomnienie – prosty oprysk z 2 kuchennych produktów
3. Ocet z olejem rzepakowym
Ocet to środek zakwaszający, który zaburza gospodarkę osmotyczną larw, a olej oblepia je, ograniczając dostęp powietrza.
Przepis:
- 500 ml letniej wody,
- 4 łyżki octu,
- 3 łyżki oleju rzepakowego.
Wstrząśnij przed użyciem. Po 30 minutach od oprysku spłucz silnym strumieniem wody.
Czytaj też:
Wygląda jak bukszpan, lecz ćma go nie ruszy. Ten krzew to odporny zamiennik
Czy domowe opryski są skuteczne?
W badaniach prowadzonych przez ogrodnicze instytuty m.in. w Niemczech i we Włoszech wykazano, że ekstrakty z roślin zawierających nikotynę lub związki tłuszczowe mogą skutecznie redukować populację larw ćmy bukszpanowej. Warunkiem jest jednak systematyczne stosowanie oprysków i dokładne pokrycie powierzchni roślin.
O czym pamiętać podczas oprysków?
- Nie opryskuj w pełnym słońcu. Najlepsza pora to wczesny ranek lub wieczór.
- Regularność ma znaczenie. Powtarzaj zabiegi co 7–10 dni, zwłaszcza w czasie intensywnego żerowania larw.
- Zawsze testuj oprysk na jednej roślinie. Niektóre rośliny mogą być wrażliwe na domowe mikstury.
- Zbieraj larwy ręcznie. Wspomagaj oprysk mechanicznym usuwaniem gąsienic i przędzy.
Czy warto stosować domowe metody?
Tak, pod warunkiem, że są one częścią regularnej strategii ochrony roślin. Domowe opryski z tytoniu, octu czy mydła mogą skutecznie ograniczyć populację ćmy bukszpanowej w ogrodzie, o ile są stosowane w odpowiednim momencie i z należytą dokładnością.
W środku lata, gdy ćma bukszpanowa aktywnie żeruje, każda zwłoka może kosztować Cię utratę pięknych krzewów. Naturalne opryski to sposób, by zadziałać natychmiast, bez szkody dla środowiska.
Czytaj też:
Rozcieńcz w 10 l wody i spryskaj bukszpan. Zgładzisz ćmę bukszpanową w jedną nocCzytaj też:
Ćma bukszpanowa zniknie w 48 godzin. Wystarczy produkt za grosze z kuchni