Skorupka stanowi 9-12% wagi całego jajka. Składa się z trzech warstw – dwóch elastycznych membran, wewnętrznej i zewnętrznej oraz warstwy twardej. W 80. procentach składa się z łatwo przyswajalnego wapnia (odpowiada za aktywację enzymów i wpływa na rozwój systemu korzeniowego roślin), zawiera także cynk, fluor, siarkę, krzem. Kolor jajka nie ma wpływu na właściwości jego skorupki.
Od wieków skorupki jaj były wykorzystywane w medycynie, kosmetologii, kuchni oraz magii (na Podlasiu ponoć do dziś kultywuje się zwyczaj przeganiania Dusiołka za pomocą jajecznych skorupek). My zajmiemy się ich zastosowaniem w gospodarstwie domowym oraz w ogrodzie.
Pasta czyszcząca – na przypaloną kuchenkę i zacieki
Wysuszone skorupki jajek (proces suszenia można przyśpieszyć w piekarniku) należy zmielić w młynku do kawy lub utłuc w moździerzu, dodać sodę oczyszczoną i ocet albo po prostu wodę z mydłem. Powstanie pasta, która posłuży do wyczyszczenia przypalonej kuchenki, grilla lub garnków i patelni (szczególnie dobrze sprawdza się w przypadku powierzchni żeliwnych, ze stali nierdzewnej oraz emaliowanych – choć tu należy postępować ostrożnie). Przyda się też w łazience, np. pod prysznicem gdzie powstają zacieki.
Naturalna osełka – ostrzenie i czyszczenie blendera
Suche i czyste skorupki jajek należy zamrozić, a następnie włożyć do blendera, dolać szklankę wody i na kilkanaście sekund uruchomić urządzenie. Blender będzie czysty, a nożyki jak nowe. Operację należy oczywiście zakończyć dokładnym myciem. Ta metoda sprawdzi się też w przypadku młynka do kawy, miksera kielichowego itp.
Na tej samej zasadzie – choć bez podłączania do prądu – czyścić można butelki lub inne naczynia o wąskim otworze. Po wsypaniu miału ze skorupek i wlaniu wody (do połowy objętości), naczynie zamknąć i przez jakiś czas mocno wstrząsać – ostre skorupki powinny usunąć brud ze ścianek.
Skorupki jako wybielacz
Przed wojną, a także i po niej, popularne było wybielanie firanek i bielizny pościelowej z użyciem skorupek jaj. Można je wykorzystywać w tym celu także dzisiaj – w pralce automatycznej. To sposób ekologiczny, doceniany zwłaszcza przez osoby, których skóra źle znosi kontakt z chemicznymi wybielaczami.
Pokruszone skorupki jajek należy uwięzić w lnianym woreczku, szczelnie go zamykając. Następnie woreczek włożyć do pralki z ubraniami i prać w odpowiednim dla danej tkaniny programie. Na jedno pranie wystarczą skorupki z trzech jaj – pranie można więc zrobić już po zjedzeniu jednej jajecznicy!
Skorupki jaj do ochrony przed ślimakami
Instrukcja obsługi: z rośliny zaatakowanej przez ślimaka zdjąć intruza i przenieść go w inne, możliwe odległe miejsce, zalecając, by oddalił się jeszcze bardziej. Następnie wokół rośliny (ślimaki bardzo lubią sałatę i funkię) usypać zaporę ze skorupek jaj – żaden ślimak przez nią nie przejdzie. Uwaga numer jeden – po deszczu operację należy powtórzyć. Uwaga numer dwa – nie wszystkie rośliny lubią skorupki jaj (będzie o tym niżej).
Skorupki jaj jako nawóz
Skorupki jaj są naturalnym i ekologicznym nawozem. Można je pokruszyć i po prostu podsypać roślinę, warto też zrobić płynny nawóz. Skorupki należy zalać wrzątkiem i odstawić na kilka dni gdzieś, gdzie będzie ciemno i chłodno, np. do piwnicy. Rośliny można również podlewać wodą po gotowaniu jajek, o ile nie była posolona.
Składniki odżywcze pochodzące ze skorupek jaj są dobrze przyswajane przez rośliny. Ale uwaga -skorupki niwelują kwaśny odczyn gleby. Nie nadają się więc do roślin, które lubią podłoże kwaśne (poniżej 6,5-7 pH), np. storczyków, hortensji, gardenii, wrzosów, różaneczników czy azalii.
Nawóz ze skorupek jaj będzie odpowiedni do roślin, które preferują glebę o zasadowym pH lub do takich, które lubią dodatek wapnia w glebie. Są to np. cukinia, pomidor, sałata, kapusta, fasola, szczypior, lawenda, rozmaryn, cyprysy, dereń. Można, choć ostrożnie, jajecznym nawozem wzbogacać glebę, na której rosną winogrona i ciemiernik.
W domowych uprawach ziół skorupki jajek warto wrzucić na dno doniczki – szczypiorek będzie rósł jak szalony.
Nawozem ze skorupek jaj dobrze co jakiś czas wzbogacać podłoże, na którym leży kora ogrodowa.
Dodatek do kompostu
Skorupki jajek wzbogacą przydomowy kompostu o minerały, substancje odżywcze i materię organiczną. A także pozwolą uniknąć zakwaszenia kompostu.
Sadzonki w skorupkach jajek
Połówka skorupki po jajku na miękko może posłużyć do tworzenia sadzonek. Wystarczy łyżka ziemi i ziarenko (oraz woda) – wapń i składniki mineralne będą stopniowo wchłaniane przez roślinę. Kiedy sadzonka osiągnie odpowiedni rozmiar, skorupkę należy lekko zgnieść i całość przesadzić do większej donicy lub do gruntu.
Jak przygotować skorupki jajek
Dobrze umyte skorupki (najlepiej zalane wrzątkiem) osuszyć, pokruszyć, rozłożyć na blasze i przez dziesięć minut podgrzewać w temperaturze powyżej 100 stopni Celsjusza (nie wyższej niż 200).
Następnie zemleć w młynku do kawy lub utłuc w moździerzu i przechowywać w szczelnie zamkniętym słoiku. Łyżeczka stołowa pyłu zawiera od 800 do 1000 mg wapnia.
Czytaj też:
Resztki kleju po naklejce lub taśmie usuniesz na kilka sposobów. Poznaj skuteczne metodyCzytaj też:
Zapragniesz mieć taki ogród! Zobacz jak wygląda to cudo