Płytki zellige (zellige, zillij) to ręcznie zdobione płytki ceramiczne, których historia sięga IX wieku, a za ich powstanie odpowiada najprawdopodobniej dynastia Almorawidów. Początkowo płytki zellige wykorzystywano do dekoracji meczetów, pałaców i innych budynków publicznych. Z czasem zaczęły być stosowane również w domach prywatnych. Wywodzą się z Maroka, gdzie do dziś są wytwarzane tradycyjnymi metodami. Ich nazwa pochodzi od arabskiego słowa „zellij”, oznaczającego „mały kamień”.
Jak wyglądają marokańskie płytki zellige?
Płytki zellige używane w aranżacji wnętrz są najczęściej kwadratowe (10 x 10 cm) lub prostokątne, w meczetach i budynkach publicznych występują w postaci skomplikowanych mozaik, które układa się z kafelków przyciętych w najrozmaitsze kształty.
Płytki zellige mają nieregularne krawędzie i lekko pofalowaną, błyszczącą powierzchnię. Wybór kolorów jest ogromny, a ponieważ do barwienia płytek zellige używa się naturalnych pigmentów, w ramach jednej barwy płytki różnią się odcieniami.
Jak powstają tradycyjne płytki zellige?
Tradycyjne płytki zellige wytwarzane są ręcznie z nierafinowanej gliny, którą ugniata się z wodą i formuje, najczęściej w kwadraty lub prostokąty. Następnie płytki suszy się na słońcu i wstępnie wypala. Później następuje szkliwienie i na samym końcu – jeśli płytki mają mieć inny kształt niż kwadrat lub prostokąt – cięcie, czy raczej wystukiwanie specjalnym, ostro zakończonym młoteczkiem.
W sklepach są dostępne zarówno tradycyjne płytki zellige, jak i kafelki nimi inspirowane, ale wytwarzane nowocześniejszymi technikami.
Wnętrza domu na Brooklynie, projekt BAAO Architects
Płytki zellige
Płytki zellige pasują do stylu rustykalnego i wyposażenia domu na wsi
Marokańskie płytki zellige w soczystej czerwienie
Płytki zellige – ręcznie robione, o nierównych krawędziach, kładzione z minimalną fugą są charakterystycznym elementem wystroju wnętrz nad Morzem Śródziemnym
Na ścianie płytki zellige, na podłodze cementowe, projekt Martina Homolková
Płytki zellige w Maroko
Kafelki zellige
Marokańskie płytki są idealne do wnętrz w stylu boho. Do czego jeszcze pasują?
Płytki zellige pasują do wnętrz inspirowanych kulturą Maroka, np. boho, ale też do wnętrz nawiązujących do międzywojennego modernizmu. Dziś mało kto o tym pamięta, że Le Corbusier, jeden z ojców modernizmu był zafascynowany marokańskim rzemiosłem i to on sprowadził do Europy i rozpowszechnił charakterystyczne berberyjskie dywany (jasne z prostym wzorem przecinających się czarnych linii). Lubił też i używał w swoich projektach płytek zellige. Płytki o nieregularnych krawędziach świetnie nadają się do ocieplenia wnętrz minimalistycznych. Przeczytajcie więcej o kafelkach do łazienki.
Układanie płytek zellige – fuga musi być wąska!
Ze względu na nieregularny kształt i nierówną powierzchnię płytek zellige, ich układanie wymaga pewnej wprawy i cierpliwości. Dodatkowym wyzwaniem jest to, że kładzie się je bez fugi (w miejscach suchych) lub z minimalną fugą 1-2 mm (w pomieszczeniach wilgotnych).
Czytaj też:
Jak pomalować stare płytki ceramiczne? Pomysł na szybki i tani remont łazienkiCzytaj też:
Kolorowe płytki w stylu Memphis, projekt Nathalie Du Pasquier