W drugiej połowie lata, gdy średnie temperatury dzienne spadają (ale wciąż jest ciepło) i częściej pada deszcz, pomidory narażone są na chorobę grzybową – szarą pleśń. Jest to druga, obok zarazy ziemniaczanej, najczęściej występująca choroba pomidorów.
Szara pleśń pomidorów – co to za choroba?
Szara pleśń to choroba wywoływana przez gronowca szarego (Botrytis cinerea), grzyba z rodziny z rodziny twardnicowatych. Szara pleśń może zaatakować niemal każdą część pomidora – od liści, przez pędy, aż po owoce.
Grzyb Botrytis cinerea występuje powszechnie w środowisku i rozwija się szczególnie w wilgotnych, ciepłych warunkach. Jest on niebezpieczny, ponieważ może przenosić się przez wiatr, wodę lub kontakt z zainfekowanymi roślinami, co czyni go trudnym do kontrolowania.
Warunki sprzyjające rozwojowi szarej pleśni to przede wszystkim: wysoka wilgotność powietrza (powyżej 90 proc.), niska temperatura (od 15°C do 20°C), słaba cyrkulacja powietrza, a także stres roślin spowodowany uszkodzeniami mechanicznymi, niedoborami składników odżywczych, zbyt niskim lub zbyt obfitym nawożeniem azotem, suszą i upałami. Przeczytaj więcej o tym, jak przygotować domowe preparaty antystresowe dla roślin – cztery proste przepisy.
Objawy szarej pleśni na pomidorach
Rozpoznanie szarej pleśni na wczesnym etapie może uratować uprawy przed poważnymi stratami. Oto najważniejsze objawy, na które warto zwrócić uwagę:
- Szare, pylące naloty – najbardziej charakterystycznym objawem są szare, puszyste naloty pojawiające się na liściach, łodygach i owocach. Nalot ten to zarodniki grzyba, które mogą się łatwo przenosić na inne rośliny.
- Brązowe, wodniste plamy – na liściach i owocach mogą pojawić się brązowe, szybko powiększające się plamy, które z czasem stają się wodniste i gnijące.
- Zgnilizna owoców – zainfekowane owoce często miękną, zaczynają gnić od strony szypułki, a na ich powierzchni pojawia się szary nalot.
- Obumieranie tkanek -rośliny zaatakowane przez szarą pleśń mogą wykazywać oznaki obumierania tkanek, zwłaszcza w miejscach uszkodzeń lub połamanych gałęzi.
Jak zapobiegać rozprzestrzenianiu się szarej pleśni w ogrodzie?
Kluczem do sukcesu jest profilaktyka. Zasady są uniwersalne, sprawdzają się nie tylko w przypadku szarej pleśni, ale i wielu innych chorób. Unikaj więc nadmiernego zagęszczenia roślin. Zapewnij im odpowiednią przestrzeń i dobrą cyrkulację powietrza. Uprawa pod osłonami (szklarnie, tunele foliowe) wymaga regularnej wentylacji. Podlewanie powinno być umiarkowane i skierowane na korzenie, aby unikać moczenia liści i owoców – pomidory tego nienawidzą!
Martwe liście, uszkodzone owoce i inne resztki roślinne powinny być regularnie usuwane z pola uprawnego, aby ograniczyć źródła infekcji. Natomiast śiółkowanie gleby wokół roślin pomaga w redukcji wilgotności bezpośrednio przy roślinach, co utrudnia rozwój grzyba. Po sezonie ziemię po pomidorach warto odkazić, najlepiej termicznie.
Jak zwalczać szarą pleśń na pomidorach?
Zwalczanie szarej pleśni wymaga działań o różnym charakterze. Oto najważniejsze metody, które pomogą utrzymać Twoje pomidory w zdrowiu:
Fungicydy – w przypadku silnych infekcji warto zastosować środki chemiczne, takie jak fungicydy. Najlepsze rezultaty dają preparaty o działaniu systemicznym – substancja czynna fungicydu wnika do wnętrza rośliny i przemieszcza się z sokami komórkowymi. Zaleca się stosowanie ich na wczesnym etapie infekcji.
Biopreparaty – coraz większą popularnością cieszą się biopreparaty zawierające mikroorganizmy antagonistyczne dla grzyba Botrytis cinerea. Stosowanie takich środków jest bezpieczniejsze dla środowiska i roślin.
Domowe metody – wczesne stadia choroby można próbować zwalczać naturalnymi preparatami, takimi jak ekstrakt z czosnku czy wyciąg z pokrzywy. Takie metody mają działanie prewencyjne i wspomagające.
Co jeszcze warto zrobić dla pomidorów zarażonych szarą pleśnią?
Natychmiast po zauważeniu pierwszych objawów pleśni należy usunąć i zniszczyć zakażone części rośliny. Ważne jest, aby nie kompostować chorych roślin, ponieważ grzyb może przetrwać w kompoście i rozprzestrzenić się na inne rośliny. Po przycinaniu lub uszkodzeniu roślin, warto zabezpieczyć rany specjalnym preparatem grzybobójczym, aby zapobiec infekcji.
Czytaj też:
Chcesz mieć zdrowe i słodkie pomidory aż do jesieni? Już teraz przeprowadź prosty zabieg!Czytaj też:
Żółte plamy na liściach papryki? Nie bagatelizuj tego objawu, to może być groźny grzyb!