Na Wszystkich Świętych gruntownie sprzątamy nagrobki. Jest jeszcze na to czas! Jak to zrobić poprawnie? Czy każdy pomnik można szorować? Kiedy stosować ocet i sodę, a w jakich przypadkach się ich wystrzegać? Bez względu na to, z jakiego materiału wykonany jest nagrobek, zaczynamy od usunięcia liści, starych zniczy i porządnego odkurzania miotełką. Następnie pomnik warto umyć. Odradzamy używanie chlorowych wybielaczy, preparatów do czyszczenia toalet i benzyny. Jakich środków i narzędzi używać do czyszczenia nagrobków z granitu, lastryko, piaskowca i marmuru, żeby ich nie zniszczyć?
Jak wyczyścić nagrobek z granitu?
Granitowe nagrobki wykonane z litego kamienia (płyt wyciętych ze skały) należy czyścić wyłącznie środkami przeznaczonymi do kamienia lub wodą z szarym lub potasowym mydłem (środki muszą być zasadowe). Można dodać odrobinę zwykłego płynu do naczyń lub octu. Ważne, żeby granitu nie szorować na sucho, kamień musi być cały czas wilgotny, inaczej zmatowieje!
Po umyciu i spłukaniu granit należy wytrzeć do sucha, żeby nie powstały zacieki – ircha lub szmatka z mikrofibry będą najlepsze. Pomnik z granitu można szorować szczotką z miękkim, najlepiej naturalnym włosiem, ale ostrożnie – zwłaszcza granit polerowany.
Pod żadnym pozorem nie wolno używać preparatów na bazie chloru i amoniaku, dlatego większość płynów do szyb odpada! Specjaliści odradzają też nabłyszczanie granitu, ponieważ zatyka to pory kamienia. Wyjątkiem jest blat impregnowany (impregnowanie należy powtarzać co kilka lat, przy okazji można wypolerować kamień na wysoki połysk).
Trudne plamy z powierzchni granitu można usunąć za pomocą pasty domowej roboty (takiej samej używa się do czyszczenia granitowych blatów w kuchni):
- W małej misce wymieszaj 1/2 szklanki sody oczyszczonej i 1/2 łyżeczki nadtlenku wodoru.
- Rozprowadź pastę o grubości około 0,5 cm na plamie i przykryj folią.
- Przyklej krawędzie plastikowej folii, aby utrzymać ją na miejscu.
- Pozostaw mieszaninę na plamie na 24 godziny.
- Spłucz i wytrzyj do sucha.
Czyszczenie nagrobka z lastryko
Lastryko, czasem nazywane sztucznym kamieniem, to materiał budowlany wykonany z cementu, wody, grysu oraz barwnika. Najczęściej używanym grysem są odłamki bazaltowe lub granitowe (wtedy też często o takim lastryko mówi się granit, co może mylić).
Lastryko jest bardzo wytrzymałe, z czasem może się jednak kruszyć lub wypłukiwać, jeśli nie jest zaimpregnowane. Do wykonywania nagrobków zwykle używa się lastryko szlifowanego na gładko. Można je szorować nawet dość twardą szczotką, używać płynu do naczyń, mleczka uniwersalnego do czyszczenia różnych powierzchni, octu i sody, a żeby nadać blask – pasty polerskiej do kamienia. Czasem lastryko bywa zabezpieczane specjalnym lakierem i wtedy szorując, trzeba uważać, żeby nie porysować powłoki, bo prowadzi to do zmatowienia pomnika.
Uwaga! Polerowane lastryko po zmoczeniu staje się bardzo śliskie, to ważne jeśli wykonany jest z niego chodnik dookoła pomnika.
Jak wyczyścić pomnik z piaskowca?
Piaskowiec należy czyścić bardzo ostrożnie, to kamień delikatny, łatwo go uszkodzić. Częściej bywa spotykany na zabytkowych grobach ozdabianych rzeźbami, współcześnie stosuje się go rzadko. Czym umyć pomnik z piaskowca? Wystarczy woda z odrobiną mydła malarskiego i bardzo miękka szczotka z naturalnego włosia. Nie wolno używać kwasów (octu, kwasku cytrynowego, soku z cytryny), ani innych ostrych środków chemicznych – zostaną po nich brzydkie, głęboko wnikające plamy, a w najgorszym razie może dojść do skruszenia czyszczonej powierzchni. Warto korzystać ze specjalistycznych preparatów przeznaczonych do piaskowca.
Marmurowy nagrobek – czyszczenie i impregnacja
Marmur to kamień szlachetny, ale bardzo chłonny, nawet systematyczna impregnacja nie zabezpieczy go przed powstawaniem plam (wystarczy, że na płytę spadnie mokry liść i się na niej rozłoży). Dlatego marmur we współczesnych nagrobkach stosowany jest rzadko i to zwykle jako ornament, np. rzeźba lub płyta z nazwiskiem zmarłego. Marmuru nie wolno traktować kwasami, amoniakiem czy chlorem. Nie należy go też szorować – jest miękki, łatwo się rysuje. Marmur myjemy delikatnym detergentem, np. szarym mydłem lub mydłem malarskim, spłukujemy i bardzo dokładnie wycieramy. Należy go też regularnie impregnować przeznaczonymi do tego preparatami na bazie wosku.
Plamy na pomniku – jak usunąć wosk, mech i pleśń z nagrobka?
Do usunięcia grubszego brudu, takiego jak stary wosk czy mech przyda się łopatka do zeskrobywania szronu z szyb samochodów (można kupić na każdej stacji benzynowej). Może być sztywna i plastikowa w przypadku granitu i lastryko oraz z giętkim silikonowym zakończeniem do powierzchni z piaskowca i marmuru. Stary wosk dobrze jest podgrzać przed usunięciem – sprawdzają się ciepłe saszetki do ogrzewania dłoni (do kupienia w sklepie sportowym lub aptece). Z granitu stary wosk można usunąć, używając chlorku metylu – niewielką ilość nakładamy na miejsce po zeskrobanym uprzednio wosku i spłukujemy.
Natomiast z pleśnią jest większy kłopot, wszystko zależy od rodzaju czyszczonej powierzchni:
- Lastryko i inne rodzaje tzw. sztucznego kamienia można wyszorować mieszaniną wody i octu lub wody i sody.
-
Powierzchnie z marmuru i piaskowca nie powinny mieć do czynienia z kwasami, dlatego warto sięgnąć po specjalistyczne preparaty do usuwania pleśni i grzybów z tych konkretnych materiałów. A w przypadku zajęcia większych powierzchni oraz widocznych uszkodzeń kamienia, należy zaniechać usuwania osadu własnoręcznie. Lepiej to zlecić specjalistom.
- Pleśń i grzyb z granitu można usunąć wodą z octem, potem należy dokładnie spłukać nagrobek i wytrzeć go do sucha.
Czytaj też:
Wiązanka ze sztucznych kwiatów znów może wyglądać jak nowa. Nie kupuj, a odświeżCzytaj też:
Babcia zdradziła mi sposób, by chryzantema na grobie stała do grudnia