Wymiary blatu kuchennego mają znaczący wpływ na funkcjonalność całej kuchni. Na zbyt płytkim blacie roboczym nie będzie miejsca na stałe elementy – suszarkę do naczyń, akcesoria kuchenne itp. Natomiast szeroki blat pozwoli na stacjonarne podłączenie ekspresu do kawy i/lub robota kuchennego, bez szkody dla funkcjonalności części roboczej, ale jeśli centymetrów będzie za dużo, utrudni to sięganie głębiej, zwłaszcza niższym osobom. Dobrze dobrana i zróżnicowana wysokość blatu kuchennego pozwoli pracować i spędzać czas w kuchni całej rodzinie, źle obliczona – ograniczy wygodę, a niektórym wręcz dostęp. Grubość blatu kuchennego to z kolei głównie decyzje aranżacyjna i finansowa – ponadstandardowe grubości blatów zwiększają koszty ze względu na konieczność wzmocnienia konstrukcji, przystosowania AGD itp.
Głębokość blatu kuchennego – standardowa czy dobrana indywidualnie?
Standardowa głębokość czy inaczej – szerokość blatu kuchennego to 60 cm. Jest to też, poza wyjątkowymi sytuacjami, wartość minimalna – odpowiada wymiarom najczęściej spotykanych urządzeń do zabudowy, a także seryjnych mebli kuchennych. Blaty o szerokości 60 cm można kupić w każdym markecie budowlanym. O szersze – 80, 90, 100 i 120 cm – trzeba wcześniej pytać – są dostępne, ale nie w każdym sklepie. Można oczywiście wykonać blat na zamówienie o dowolnej szerokości, to jednak znacząco podnosi koszty.
Jak policzyć odpowiednią szerokość blatu?
W podłużnej kuchni lepszy będzie pojedynczy blat, jeśli to możliwe szerszy od standardowego – już 80 cm daje możliwość umieszczenia na nim akcesoriów, małego AGD czy naczyń, bez uszczerbku powierzchni roboczej. W niewielkim pomieszczeniu na planie kwadratu wygodniejsza będzie zabudowa dwurzędowa, w litery U lub L i wtedy wystarczą węższe blaty. Można też różnicować głębokość blatów kuchennych – szersze stosować w części roboczej z AGD i zlewozmywakiem, płytsze w strefie pomocniczej. W dużych kuchniach ograniczenia dotyczące szerokości blatu roboczego wynikają wyłącznie z zasad ergonomii, np. blat stojący przy ścianie szerszy niż 80–90 cm, może być niewygodny – ciężko będzie sięgnąć głębiej. Bardzo szerokie blaty kuchenne powinny mieć co najmniej dwustronny dostęp.
Czytaj też:
Granatowe kuchnie: trend 2023. Pomysły, inspiracje, aranżacje
Na jakiej wysokości umieścić blat kuchenny?
Blaty robocze w kuchni najczęściej umieszcza się na wysokości 85–86 cm od podłogi, co wynika ze standardowych wymiarów mebli kuchennych. Normę tę opracowano w latach 60. XX wieku dla osób o średnim wzroście 165–168 cm. Dziś architekci polecają wysokości zaczynające się od 90 cm, dlatego też coraz częściej meble kuchenne wykonuje się na zamówienie, bo produkowane seryjnie bywają za niskie. Najlepiej jednak przymierzyć się do blatu – należy stanąć w pozycji wyprostowanej i zgiąć ręce w łokciach, następnie od wysokości, na jakiej znajduje się łokieć odjąć 10–15 cm. Otrzymany wynik to wysokość, na jakiej powinien zostać umieszczony blat odpowiedni dla wzrostu użytkownika. Obliczając wysokość blatu roboczego, warto też wziąć pod uwagę czynności, które będą przy nim wykonywane. Zmywanie naczyń, obieranie warzyw i owoców, krojenie produktów wygodniejsze są przy wyżej umieszczonym blacie. Jeśli głównym zadaniem będzie ugniatanie ciasta, albo inna czynność wymagająca nacisku, należy odjąć dziesięć centymetrów. Często stosuje się też obniżony blat w strefie gotowania – bezpieczniej wtedy przenosić ciężkie garnki, łatwiej kontrolować ich zawartość. Część barową można unieść nad blat roboczy do około 120 cm od podłogi. Natomiast stół będący integralną częścią blatu umieszczamy standardowo na wysokości 70 cm.
Czytaj też:
Zakładamy ogród ziołowy. Oto 5 ziół, które możemy posadzić na balkonie
Optymalna długość blatu kuchennego
Długość blatu kuchennego często determinuje wielkość pomieszczenia, jednak najkrótsza wygodna długość blatu roboczego to 80 cm, jeśli jest możliwość, warto dodać pół metra (nie więcej, bo wtedy znacząco obniży się wygoda pracy). Najbardziej ergonomiczny, zwłaszcza gdy w kuchni pracują równocześnie dwie osoby, jest blat roboczy dzielony na strefy: między lodówką a zlewem (80–130 cm) oraz między zlewem a kuchenką (80–130 cm). Do tego strefa pomocnicza – tu długość blatu zależy od aranżacji wnętrza. W wyjątkowych sytuacjach, na przykład w kawalerkach, w których strefa kuchni jest we wnęce warto zadbać zachowanie minimalnych długości blatów: 40 cm 0bok zlewozmywaka, 20 cm po obu stronach kuchenki, 30 cm w pobliżu lodówki, piekarnika, mikrofali.
Czy grubość blatu kuchennego ma znaczenie?
Grubość blatu ma wpływ na wizualny odbiór zabudowy kuchennej. Przez ostatnie lata producenci dążyli do osiągnięcia wartości jak najmniejszych, pozwalających na projektowanie mebli o lekkiej formie. I tak jest dalej. Ale równolegle powraca moda na masywne blaty, o grubości powyżej pięciu centymetrów – takie, jakie były popularne na początku stulecia. Ze względu na wagę, przy ich montażu mogą być jednak konieczne dodatkowe wzmocnienia, także instalacja AGD i zlewozmywaka wymaga wówczas niestandardowych rozwiązań (zaczepy zlewozmywaków najczęściej są przystosowane do blatów, które mają od 2,8 do 4 cm grubości). Takie blaty dobrze wyglądają w dużych wnętrzach, wsparte na ażurowej stalowej lub drewnianej konstrukcji, a jeśli zabudowa jest pełna, musi być wizualnie dość masywna, by blat jej nie przytłaczał.
Pamiętaj, że materiały też mają swoje wymiary!
Grubość blatu kuchennego zależy od materiału, z jakiego jest być wykonany. Najcieńsze są blaty stalowe, ze spieku kwarcowego oraz z niektórych rodzajów konglomeratów – do produkcji blatów spiekowych i konglomeratowych używane bywają płyty o grubości zaledwie 12 mm (technologia pozwala na produkowanie jeszcze cieńszych płyt, ale stosuje się je na frontach mebli i na ścianach). Z tych materiałów można też wykonywać blaty masywne, jeśli jednak grubość wynosi powyżej 4,5 cm konieczne jest, szczególnie w przypadku cięższego spieku, zastosowanie wsporników, np. aluminiowych. Blaty kamienne mają zwykle grubość 2 lub 3 cm, blaty laminowane 2,8 do 3,8 cm, drewniane – 2 do 4 cm. Można oczywiście projektować blaty o innych grubościach, ale to poważnie podnosi koszty, szczególnie w przypadku blatów kamiennych – wybierając blat do kuchni trzeba o tym pamiętać! Do tego dochodzą niestandardowe sposoby montażu zlewozmywaka i innych elementów wyposażenia kuchni. Najpopularniejszą grubością blatu pozostaje 3,8 cm – urządzenia montuje się w nich łatwo, a wybór powierzchni jest największy.
Czytaj też:
Modułowe i wolnostojące meble do kuchni. Kiedy są alternatywą dla zabudowy kuchennej?Czytaj też:
Stary stalowy zlew zalśni jak nowy! Składniki pasty polerskiej są w każdej kuchni