Mozaika zielona pomidora (ToMV), inaczej wirus mozaiki tytoniu to choroba występująca powszechnie w uprawie pomidorów, podobnie jak zaraza ziemniaczana. Głównym źródłem zakażenia są nasiona, dlatego pomidory należy uprawiać, korzystając wyłącznie z nasion sprawdzonych dostawców, a i wówczas istnieje ryzyko trafienia na zainfekowaną partię.
Skąd się bierze wirus mozaiki na pomidorach?
Oprócz nasion, wirus mozaiki przenosi się na pomidory również przez kontakt z ludźmi (myj ręce, pracując w ogrodzie) oraz przez wyroby tytoniowe (nigdy nie pal w ogrodzie warzywnym, a po „dymku” zdezynfekuj dłonie!), zainfekowane narzędzia, paliki itp. Jest też w glebie i zeszłorocznych roślinach. Wirus mozaiki pomidora łatwo przenosi się też podczas prac pielęgnacyjnych, np. przycinania. Stanowi problem przez cały sezon wegetacyjny. Trzeba go potraktować bardzo poważnie, szczególnie, że mutuje. Atakuje również paprykę.
Objawy mozaiki zielonej pomidora
Wirus zielonej mozaiki pomidora najpierw atakuje najmłodsze liście, później rozprzestrzenia się na całą roślinę. Pojawiają się na nich jasnozielone i ciemnozielone plamy, tworzące mozaikę, stąd nazwa. Przy czym jasne plamki stają się wklęsłe, a ciemne – wypukłe, co wygląda jakby liście pokryły bąble lub trąd. Gdy choroba przybierze ostrą formę, liście jeszcze bardziej się zniekształcają, grona są mniejsze, a roślina przestaje rosnąć. Zakażone owoce brązowieją w środku. Objawy mogą różnić się w zależności od tego, który szczep ToMV zaatakował rośliny.
Czytaj też:
Czarne plamy na pomidorach – co to za choroba i jak ją zwalczyć?
Zwalczanie wirusa mozaiki pomidorów
Wirus zielonej mozaiki pomidora jest bardzo odporny i trwały. W suchych liściach może przetrwać kilkadziesiąt lat! Dezaktywuje się dopiero w temperaturze 93 stopnic Celsjusza (jeśli jest w suchych liściach i łodygach potrzebna jest jeszcze wyższa temperatura, żeby go zniszczyć, bo aż 150 stopni). Dlatego tak ważne jest, by glebę po zakażonych pomidorach odkażać termicznie – przykryć szczelnie folią i używając np. parownicy, potraktować gorącym powietrzem. Przeczytaj więcej o sposobach odkażania ziemi.
Ponieważ nie ma środków umożliwiających zwalczanie wirusów, tak ważne jest przestrzeganie zasad fitosanitarnych (dotyczą zarówno odkażania gleby, narzędzi, szklarni, jak i mycia rąk).
Istotna jest też wczesna diagnoza, która umożliwi ograniczenie rozprzestrzenianie się wirusa – zainfekowane rośliny trzeba spalić (absolutnie nie wolno ich kompostować). Jeśli objawy mozaiki są łagodne, można wzmacniać rośliny nawozami azotowymi i zawierającymi miedź, doskonale działają też herbatki kompostowe.
Czytaj też:
Domowy nawóz na kwitnienie i owocowanie. To prawdziwa bomba potasowa dla pomidorów i nie tylko!Czytaj też:
Liście ogórków żółkną? Trzy proste triki ogrodników i problem nie powróci